İSMAİL VE TÜRKÜ / Ahmet Doğan İlbey

Sakın ola, İsmail! Gündüz mesai saatlerinde türkü dinlemeyesin. Gündüzleri türkü dinlemek tehlikelidir. Türküler yüreğini kabartır, bin yıllık sevdaların ve düşüncelerin dışarı taşar. Dolayısıyla modern çağın ekonomik egemenlerinden azar işitirsin. Yâni işinden tart edilirsin. Gündüzleri Fikir ve Gönül Dükkânı’na ve bana uğramamalısın.

       

Âcizane bende rasyonel kapitalizme bağlı istikbâl ve verimlilik yoktur. Çünkü ben türküler dinlerim gönül üstüne tâlim ettiren. Bin yıllık gönül ve sevda tarihimizi, millet oluşumuzun hikâyelerini anlatan, bizi biz kılan mübarek türkülerle çıkarım sokağa. Modernlerin ve “çağdaş yaşamın” reddettiği türkülerdir benim gücüm...

Bende aramamalısın âhiretsiz kapitalist geleceği ve rasyonel menfaatleri. Çağdaş tâgutların “örümcekli ve geri” dedikleri mazlum milletin hüznü var bende. Homoekonomikus doktrinlerine karşıdır benim hâllerim... Böyle bir “hâl” kışkırtıcı ve başkaldırıcıdır.

Zamanımız ekonometri ve kapitalizm “kuramları” üzerine mahkûm edilmiş tâlihsiz ve kalpsiz bir çağ! Gündüzleri “nesnel” yaşamak hakkı istiyorsan Fikir ve Gönül Dükkânı’na ve bana uğramamalısın İsmail! Kırkikindi yağmurları gibi göğün gurbetini çeken rahmet yağmurlarına denk gözyaşı var bende.

BİLİMSEL TAPINMA SAATLERİNDE TÜRKÜ DİNLEMEMELİSİN

Gündüz “bilimsel” tapınma saatlerinde türkü dinlememelisin İsmail! İşini, yâni ekmek kapını kaybedebilirsin. Vazife yaptığın müessesenin ruhsuz “teoremlerinden” çekip alabilir, türkülerle mâna âlemine gark olmuş esrik hâllerim.

Ben bir ütopyayım İsmail! Kapitalist lâdinî sosyoloji kanunları ve filozoflarının metafizik ütopya dediği mukaddes yarınların inşacısı benim! “Vahyî buyurgan dönem” dedikleri gül medeniyetinin inşâcıları Yunus’un, Mevlâna’nın, Hacı Bayram-ı Veli’nin dilini bugüne taşımaya çalışan ütopya benim!

     

Darağacında yağlı urganların boynuna geçirilişini hatırlatsa da, türkülerin diline karşı olan kapitalist-seküler derslerin yapıldığı mesai saatlerinde türküleri ve beni unutmalısın İsmail.

      

Biliyorum, “Ötesi ölüm değil mi? Atıp üstümden kravatı, zincirlenmemiş hayatıma dönmek istiyorum?” diyeceksin. Sen yine de mesai saatlerinde, yâni “Bilimsel Parametreler” üzerine kurulu ekmek teknen ile baş başa olduğun vakitlerde mukaddes “dirilişimize” çağrı yapan aziz türküleri dinlemek üzere Fikir ve Gönül Dükkânı’na ve bana uğramayı aklından çıkarmalısın İsmail!

İSMAİL’İN EKONOMETRİ DERSİNDEN TÜRKÜLERE KAÇMASI

İsmail’in kuru nasihat dinlemez gönlü kabarır, türkülerle bir olup isyana dönüşür ve gündüz mesai saatinde çağdaş zihniyetin müessesesinden hürriyetine, yâni gönlünün aynasına koşup gelir:

“Türküler toplayıp sana geldim efendim! Resmî libaslarımın, ekonometri ve rasyonel fizibilite derslerimin ruhuma verdiği acılardan bir günlüğüne de olsa kaçarak sana sığındım! Rüya üstüne rüya gördüm ve rüyalarımı alıp sana geldim. Hazret-i Peygamberimiz içre gördüğüm gül yüzlü inkılâpların ve medeniyetlerin rüyalarını getirdim. Felek bütün azgın iştiha ve cazibesiyle üstüme gelse de bir ah çekip isyanımla sızı tâlimi yapmaya geldim.”    

“Yüreklerimize pranga vuran yasalara aykırı böylesine bir isyan ve figanın daha önce başına neler açtığını unutmamalıydın” desem de, İsmail bu hâl ile gelmiş, “ilmik ilmik çözmüştü rüyalarını.”

İsmail bir deli divaneydi şimdi. Mecnun’dan, Fuzûlî’den hâller vardı.

http://www.habervaktim.com/yazar/80023/ismail-ve-turku.html 

MEKTUP / Mehlika Rana ARIKMERT

Ey Sevgili;

Seni anlatırken kelimelerin kifayetsiz kaldığı bir andayım. Seninle dolup taşan bu kalpten selam olsun sana. Senin ümmetin olma şerefine nail olduğumuz için Rabbime ne kadar şükretsem azdır. Adının geçtiği her yer, her an, her saniye huzur verir bu virane kalbe. Bu sonu olmayan âlemde görülmemiştir senden güzeli.

Ne mutlu ki seni görene seninle iki çift kelem edene…

Ey Allahın Resulü biz seni görmeden sevdik, duymadan inandık. Küfrün alıp başını gittiği bu dönemde ne mutlu senin ümmetin olma şerefine erebilene. Gökteki kuştan yerdeki böceğe hepsi yarış içindeydi kâinatın efendisini görebilmek için. Ağızdan dökülen her kelime hakikat, baştan aşağı zarafet olan sensin ey Allah'ın Resulü. Şimdi sussam konuşur aşkınla bu gönül, Hüsranın alevlendiği âleme ışık tutan Nur. Şiirler yazıldı senin aşkına, fakat yinede anlatmaya yetersiz kaldı kelimeler; çünkü şiirde, şiirden güzeli olanı anlatmak zor.

Ya Rasulallah vurgunuz sana, aşkına. Fakat yine eksiğiz belki yerine getiremiyoruz görevlerimizi. Yeteri kadar anamıyoruz belki her vakit; ama aşkın hep içimizde. Suya hasret ceylan gibi, yağmura hasret çöl gibi; hatta daha fazla hasretiz sana. Tüm Dünya bir araya gelse anlatamaz seni dolduramaz yerini.

Ahlakların en güzeli, senin içindir kâinat, rabbimin yarattığı namütenahi evren, gökteki yıldızdan, yerdeki kum tanelerine kadar hepsi senin için. Bu koca diyarda yalnızdır seni tanımayan, anmayan insan yoksuldur, kimsesizdir. Müslümanların tek önderi, insanların en yükseği senin ümmetliğine layık olabilmek için, her zaman adını anmak içindir çabam. Bu gönlüm senin içindir.

Selam olsun sana ey Nebi!

Selam olsun sana ey Rasul!

Selam olsun sana ey Sevgili!

Selam olsun sana ey levlake sırrının mazharı selam olsun.

                                                                                             

Karanlığın Sükûtu / Nigar Yağcı

hoyrat sözler neşter vururken geceye

maskelerin düştüğü suretler kalır akıllarda
karanlığın sükûtu geceyi yırtarken
geride kalan boş bir sedayla seslenir
son trenin son yolcuları diye bağırır istasyon
ne yol vardı ne de uğurlanacak bir yolcu
gecenin ayyuka çıkmış sükutunda

karanlığı yırtarken serzenişler
avazının çıktığı kadar ezer

yüreğinin katmerleşmiş kemiklerini
bir kibrit alevi misali dans eden hayaller
toz bulutu misali uçuşurken havada
beynimde çarpışan kelimeler uğuldanır inimde
yusufun kuyudaki serzenişleri gibi
gecenin karanlığına karışmış

boş bir sedaydı sesim

SÜRGÜN YAZILAR / mehmet mortaş

Hücre

Soyut çemberin çepeçevre sarmalayan ham kelimelerinden pişirilmiş hayat savruldu, yaralar aldı ateşten acılarla. Ruhumuzun uçsuz bucaksız sahili sanayi artıkları yiyen insanların istilasına uğradı ve ben kendi hücreme döndüm kendi benime, kendimin içine. Kendi içimdeki hücrem karanlık ülkelerden daha geniş, cahil cümlelerle kurulan şehirlere dönüşmüş. Uzak iklimlerin bağrında yanan gönül ateşi sönmüş kendi kendimin iç dünyasını hücre evine dönüştürmüştüm. İkiyüzlü maske fabrikaları üreten insanların ülkesinden kovuldum, dillerinden fitne salyaları akıtan makamlarına mevkilerine gücüne secde eden kavmin karanlık dünyasından kovuldum. Aldım bir yanımda etrafımda pervane gibi dönen göğü bir yanımda ayaklarıma bir halı gibi serilen yeryüzünü. Aldım yanıma iğne uçlu suskun cümleleri sabır tarlasına ektim, ateş yağmuru yağdı taşlaşmış kalplerin zalimliğini etkilemedi, cahillik rüzgârı esti kuruttu ruhlarda yeşeren güzellik tohumlarını.

Maskelerle süslenmiş bir dünyadan, maddenin gönüllere putlardan şehir kurulmuş insanlardan, hayallerin gölgesinden tarumar olan hayatlardan, kaosun ibadethanelere döndüğü ve kişilik kazandığı mekânlardan gökyüzünde kendi nağmelerini söyleyen ve vurulan kuş gibi gittim yalnızlığın hücresine. Yaşadık ve yaralandık ikiyüzlülüğün ülkesinden geçerken, yaşadık ve hüzünlendik mevkiler makamlar etiketler put haneye döndürülürken. Yıkılmış viran olmuş ruhların yanından geçtim düşüncelere ibadet eden ve sahte gülücüklerle kendi tanrılarına dualar devşiren. Tabutları kişiliksizlik kabuğu bağlamış fakat taze ölü modunda hareket eden inançların turizmini yapan grupların toplulukların yanından geçtim kalbim yaralara alarak. İki yüzlü maske üreten ve hayatı gölge oyunlarıyla irade etmeye çalışan fabrikalara savaş açtım Donkişot gibi. Yürüdükçe yaralandı ruhum maskeler ülkesinde, yürüdükçe inançların belli şekiller altında pazarlandığını gördüm, gördüm ve ürperdim parmak uçlarıma kadar. Gördüm ve gece karanlığından utandı sessizce matem dolu ay ışığının altında. Ve suskunluğun, sessizliğin, Yusuf’un kuyusundan bir parça koparılmış yalnızlığın, hirada okumanın ruhunu aldım, hayat kelimelerini tesbih gibi dizdim, eflatunun mağarasından gölge oyunlarına sırtımı döndüm ve gökten iner gibi indim indim hücreme. Sığındım. Kendi kendimle buluşmanın vakti gelmişti, maskelerin içine sinmiş, saklanmış sinsi dünyanın ucuz cesaretlerin, saçları taranılmaktan, secde etmekten koltukları aşınan sanayi artıkları yiyen insanların arasında döndüm suskunluk hücresine. Yeryüzü ikiyüzlülüğün dokunuşlarına teslim olmuş dokunmatik bir dünya kurulmuştu ibadethanelerin cafcaflı binalarında. Aklımı cam bir fanus içine aldım tek hücreli yalnızlık gibi duran sığındığım hücrede. Cam fanus kırılgan yeryüzünden yapılmış kendim dahi anlayamadığım, yeryüzündeki bütün elementleri barındıran dünya şeklinde kafatasım. İçinde bulunduğum etrafı kırılgan cam fanusla çevrili hücreme rüzgârı sığdırmaya çalıştım, essin istedim kentin ikiyüzlü uğultusuna karşı. Sessizliği hücremin duvarlarına boyamak istedim, şehrin devasa gürültüsüne karşı ve suskunluğumu kendi hücremin göğü yapmak istedim, çok şey anlatsın hayatın çıkmazlarına.

Yaramı sever gibi sevdim yalnızlığımı. Dünya sadece tek hücreli yalnızlığım kadardı ve sığmıyordu. Yeryüzünün derin düşleri bağımlılık yapıyordu hayatın ucuz taraflarına. Savruldukça savruldum kendi nefslerinin üzerinde şehirler yükselten, koltuklara secde eden kavmin son demlerinde. Kıyametin uğultusu yeryüzünü yavaş yavaş yiyordu. Ateşte kızarmış kelimelerimi topladım savruk, ikiyüzlülükle kırılmış cümleleri bir kenara attım ve yeniden doğmak için küllenmeyi bekliyorum.

MAHFÎ MEKTUPLAR III / Sibel KÖK

Efşâ,

Kabuk bağlamış bir yarayı tırnağımı geçirip yeniden kanatır gibi yazıyorum bu satırları. Unutulan ve unutulmaya yüz tutmuş hatıralardan af dileyerek. Sana yazmak, bir çocuğun gülüşünde büyüyen masumiyettir biliyorum, masum kalan hangi yanımsa onunla sesleniyorum sana.

İnsanlığımızın, inançlarımızın, dostluklarımızın ve kalbimizin kıyıma uğradığı bu çağa inat senin masumiyetine ve dostluğuna sığınıyorum.

Uçurumun kenarında yaşar gibi tedirgin yaşadığımız şu zamanda, esen her rüzgârda, düşmemek için tutunduğum dal oluyorsun sen. Bir el oluyorsun kalbimde gezinen. Şefkatin ve dostluğun eli...

Şefkat ve dostluk...

Hayli zamandır lügatimizden silinmiş iki mahzun kelime. Kelimeler hüzünlenir mi deme sakın, anlamını kaybetmiş her kelime yetim ve mahzun bir çocuktur aslında. Hani kimsenin dönüp bakmadığı, gözlerinin derinliğindeki acıyı fark etmediği, dudak ucuyla da olsa tebessümden mahrum bırakılan...

Şefkatin ve dostluğun hayatımızın neresinde olduklarını, hangi köşeye çekildiklerini ya da hangi kuytuya saklandıklarını bulabilirsek belki yeniden inanacağız insan olduğumuza. Başkalarının yaralarıyla sınanan insan yanımız merhametle bakabilse o yaralara sobeleyeceğiz şefkati ve dostluğu.

Ne çare ki, hiçbir dinamitin sökemeyeceği bir katılığı taşıyoruz sinemizde. Öyle yaman bir imtihandan geçiyoruz ki Efşâ, dilimiz, kalbimiz ve vicdanımız kaskatı. İnsanlığımızla aramızdaki mesafe her geçen gün daha da artıyor. Bakıyor da görmüyoruz zahirden ötesini. Yanı başımızda bir yara kanasa merhem olmak şöyle dursun, can havliyle uzaklaşıyoruz oradan. Merhameti, şefkati hatta en acısı bir kalp taşıdığımızı unutuyoruz böylelikle.

Peki biz, nasıl farkına varacağız bunca körlüğe rağmen bir kalbimizin olduğunun Efşâ... Nasıl bileceğiz yaşıyor olduğumuzu? Ne zaman yoklasak sol yanımızı, bir boşluk, derin bir boşluk buluyoruz orada. Koyu bir karanlık...

Hayatımızdan teker teker uzaklaşırken anlamlar, unutmuşken dostluğu, şefkatten ayrı düşmüşken, kör, sağır, dilsizken biz insana ve Allah' a, nasıl dolduracağız o büyük boşluğu?

***

BOSNA GÜNLÜKLERİ-II

Uzakta Söylenen Türkümüz ; Sevdalinka

İnsanoğlu türküsüz kaldığı zaman gurbettedir diyor Fethi Gemuhluoğlu ağabey ve devam ediyor; türkülerle de hüznümüz Allah’adır bizim. Biz millet olarak sevincimizi, kederimizi, öfkemizi,kavgamızı hep türkülerle anlatmışız. Türkülerle gülmüş, türkülerle ağlamışız. Nerede bir türkü söyleyen görsek varıp dizinin dibine oturmuş da hüzün damıtmışız gönlümüze. Kalbimizi bir sevda yaralasa tabibde değil türkülerde bulmuşuz şifayı. Yolu yokuş şehirlere yâr yollamış da ağıtlar yakmışız dönmeyince. Beşikteki balamızı kırmızı gül demet demet diyerek büyütmüşüz. Hasılı canımızın yangınını türkülerle dillendirmişiz. Bu yüzdendir ki medeniyetimiz bir türkü medeniyetidir. Medeniyetimizden bahsederken elbette Balkanlar’ı özellikle de Bosna’yı bu bahsin dışında tutmuyoruz. Zira Boşnakların halk müziği Sevdalinka’yı dinlediğimizde kederlerimizin,sevinçlerimizin, sevdalarımızın ortak olduğunu görebiliyoruz. Sevdah’ kelimesinden doğan Sevdalinka Boşnakçada sevda şarkısı anlamına geliyor. Boşnak müzisyen Ömer Pobriç Sevdalinkalarla ilgili şöyle söyler: “ On yaşındaki bir çocuk “ Sevdah , babamın dinlerken ağladığı andır “ ( sözün hepimize aynı ismi anımsattığını biliyorum) diyerek sevdah ve sevdalinka nedir sorusunun en masum, en basit, en samimi aynı zamanda en doğru tanımını verir. Sevdalinka bizim hakkımızda olan şarkıdır.” der. 

Sevdalinka, Boşnakların köklü bir geleneğe sahip ve yerel enstrümanlarla icra edilen halk müziği... Akordeon başta olmak üzere birçok yerel müzik aleti kullanılıyor sevdalinkada. Çoğu Sevdalinka’nın kim tarafından yazıldığı belli değil. İşin teknik boyutunu ele almaya gerek yok, asıl önemli olan Sevdalinka’ların bizde bıraktığı derin iz. Türkçe öğrenen öğrencilerimizden yavaş yavaş hikayelerini dinliyoruz bu hüzünlü şarkıların. Dinledikçe uzaktaki yakınlarımızı keşfediyoruz yeniden. Bizi en çok etkileyen Sevdalinkaların bir kaçından söz etmek gerekirse “ Şečer Djula” ve “ Emina” yı en başa almamız gerekir. Bu iki sevdalinka iki güzel aşk hikayesinin şarkı haline getirilmiş şekli. Himzo Polovina’dan dinleyip hayran kaldığımız “ Emina”  Boşnakların en güzel aşk şarkılarından biri.

Bu yürek burkan parça 1868 yıllarında Osmanlı İmparatorluğunun Bosna Vilayetinde doğmuş ve yaşamış olan Bosnalı Sırp kökenli Aleksa Santic tarafından yazılmış bir şiir.
“Emina” şiiri Şair’in komşusu olan Emina Sefić isimli, Bosnalı Müslüman bir kadına atfedilmiş. Aynı zamanda birçok şarkıcının seslendirdiği, tüm zamanların en çok bilinen Sevdalinka şarkısı. Emina Mostar şehrinde yaşayan müslüman bir ailenin kızıdır. Ünlü şair Aleksa Santic kapı komşularıdır ve güzel Emina’ya aşıktır. Bu aşkın umutsuzluğunu şöyle dile getirir şair:

 “Ona bir selam sundum, inancımın dışında

Güzel Emina onu duyamazdı bile

Gümüş ibriğine su doldurmak yerine

Bütün bahçedeki gülleri sulamaya gitti

Bir rüzgar esti ağaç dallarından güzel omuzlarına doğru

Gür saçlarının örgülerini ortaya dökerek

Saçlarından mavi sümbül kokusu yayıldı

Beni sersemleterek ve aklımı karıştırarak...

Nerdeyse sendeledim, inancım üzerine yemin ederim

Ama güzel Emina bana gelmedi

Sadece, kaşlarını çatarak bir bakış attı

Umursamayan, yaramaz olan, onun için çıldıran bana!” 

Emina şiirinin bestecisi Himzo Polovina, Emina Sefić’in  1967’deki ölümü üzerine  kadın şair Sevda Katica’ya gider ve Emina’nın ölümünü söyler. Şair Sevda, üzüntüyle bir kaç dize söyler ve Himzo Polovina 1960’larda bestelediği şarkıya bu dizeleri de ekler:

“Yaşlı şair öldü, Emina öldü

Boş bahçenin yaseminleri geride kaldı,

İbrik kırık

Çiçekler soldu

Ama Emina’nın şarkısı hiç ölmeyecek.”

Şair Sevda haklı. Emina’nın şarkısı yüreğini aşk ateşi yakmış olan insanlar var oldukça hiç ölmeyecek. 

Yukarıda bahsini ettiğimiz bir diğer Sevdalinka ise “Şečer Djula” 

Hikayesini tam olarak bilmediğimiz bu Sevdalinka’nın tarihi 1878. Şarkı Plevne kahramanı Osman Paşa’ya atfediliyor. Plevne’de esir düşmesi üzerine Paşa ve karısı arasında geçen konuşmaları hüzünlü bir şarkıya dönüştürmüş Boşnaklar.

“ Şeker Djula ağlayarak sordu

Osman’ım nerelerdesin 

Ordunu nerede kaybettin?

Ey Djula eski kale Plevne’deyim

Sultan bana bir ordu verdi

Bütün ordum bugün dini için öldü

Keskin kılıcım artık düşmanın elinde

Ailem,dostlarım yok artık

Allahtan başka kimsem yok 

Genç Djula, beni bekleme başkasıyla evlen

Düşman beni yakaladı

Bizi sonsuza dek ayırdı”

Boşnakların, Bosna’nın Plevne marşı dediği bu güzel şarkı Hanka Paldum’un sesiyle kazınıyor belleğimize. Ve anlıyoruz, hüzün her dilde aynı...

Osmanlı’ya ve dahi İstanbul’a duyulan muhabbetin anlatıldığı “Razbolje Se Sultan Sulejmane” isimli Sevdalinka dilimizden düşmeyen bir diğer şarkı. Sultan Süleyman’ın Ramazan ayında hastalanması ve oğlu İbrahim’in , sultanı üzüntülü görmesi üzerine bu kederli halinin sebebini sorması işleniyor şarkıda. 

“Sultan Süleyman Ramazan’ın onyedinci günü hastalandı

Oğlu İbrahim sordu; babacığım neden üzülüyorsun?

Öleceğin için mi, imparatorluğu, İstanbul’u bırakacağın için mi?

Sultan cevapladı; ey oğlum ne öleceğim için üzülüyorum 

Ne de İstanbul için

Ben Bosna’yı bırakacağım için üzülüyorum “

Bu Sevdalinka hangi tarihte yazıldı bilmiyoruz. Şarkının bir versiyonunda ele alınan “Budin’ i düşmana bırakacağım için üzülüyorum “ mısrası ,yaygın olan ve yukarıda naklettiğimiz versiyonunda söylenen ise Bosna...

Osmanlı’nın Bosna’dan çekilmek zorunda kaldığını ve bu durumdan duyduğu üzüntüyü dile getiren müthiş bir eser bu Sevdalinka. Bir başka şekilde ifade etmek gerekirse, yetim kalan bir çocuğun babasının dilinden yazdığı ağıt “Razbolje Se Sultan Sulejmane”

Duymasını bilirsek bize anlatacağı çok hikâye var Sevdalinka’ların. Osmanlı’nın kadim tarihini, Balkanlar’ın sevda masallarını, medeniyetimizin zarif insanlarını, en çok da kendimizi bulacağımız hüzünlü hikayeler... Bu hikayeleri duymak için gönül iklimimizi ayarlayacağımız bir frekans var ki biz bu frekansa muhabbet diyoruz ve ekliyoruz; “ Türküsünü söylediğimiz diyar bizimdir”

Yemen gibi, Kırım gibi, Çanakkale gibi, İstanbul gibi Bosna da bizim öz vatanımızdır.

***
BOSNA GÜNLÜKLERİ-I

Bosna Yolculuğu

Bazı kitaplar yarıda bırakmak için bazı yollar kaybolmak içindir. O kitabı yarıda bırakmazsan o yolda kaybolmazsan bir yere varamayacaksın diyor İbrahim Paşalı bir yazısında. Yarıda bıraktığım kitapları, kaybolduğum yolları gözden geçirince daha varacağım yere bir arpa boyu yol alamadığımı fark ettim.

Olsun.

Yarıda bırakmaya, yürüdüğüm yolda kaybolmaya devam…

Şunu belirtmem gerekir ki kaybolduğum en güzel yol Bosna...

Evet, Bosna bir yol bizim için. Bizi Yunus’un odunları gibi dosdoğru olmaya davet eden, insan olmanın ve insan kalmanın inceliklerini bize öğreten zarif bir yol. Öğretmeye gelip de nasibine öğrenmek düşmüş kaç kişi vardır şu âlemde bilemem; ama biz onlardan ikisiyiz. Türkçe öğretmek için geldiğimiz bu diyarda dostluğu, samimiyeti ve vefayı talim ediyoruz. Boşnakların gözünden Türkiye’yi ve Türk kardeşlerine duydukları sevgiyi seyrediyoruz. Bundan daha güzel bir seyir yok bizim için. Biz de elimizden geldiğince, dilimizin döndüğü ve kalemimizin yazdığınca kendi penceremizden Bosna’yı ve Boşnak kardeşlerimizi anlatmaya gayret edeceğiz.

Bosna’nın benim gönlümde bıraktığı iz çocukluk yıllarıma dayanır…

Çocuktum.

Küçücük bir kız çocuğu...

Yanaklarını garbi yeli okşayan, saçlarını garbi yeline yoldaş kılan... Bu küçük kız çocuğunun dinlediği en güzel hikâyeydi gagasında merhem taşıyan turna hikâyesi. Bir türkü tuttururdu hikâyenin sonunda anlatıcı “Bosna-Hersek yarası sarın turnalar” diye. Bosna neresi, kuşlar neden uçuyor gagalarında merhemle anlamlandırmaya çalışırdım çocuk aklımla. Anlamını bilmediğim bu türkü ciğerimi öylesine dağlardı ki tutunup kuşların kanadına merhem götürmek isterdim ben de. Yıllar geçtikçe bu hikâyenin gerçekliği çarptı beni. Aliya’yı, Srebrenitsa’yı, Mostar’ı kısacası Bosna’nın bizim için ne anlam ifade ettiğini öğrendim. Ahir ömrümde Bosna’yı görmek ve Boşnak kardeşlerimle kucaklaşmak oldu tek gayem. İnsan bir şeyi samimiyetle isterse Allah bütün yolları önüne serermiş onun.

Yıllardır edilen samimi bir duanın neticesidir bizi Bosna yoluna düşüren...

En büyük şükür sebebimiz Bosna’yı gezmek, taşını toprağını görmek için değil de kardeşlerimizle kucaklaşmak, gönül bağlarımızı kuvvetlendirmek maksadıyla burada bulunuşumuz. Duamızın kabulüne vesile olan ve herkesin Osman Nalbant diye bildiği, bizimse Bosna’nın ikinci fatihi olarak gönlümüze taht kuran Osman hocamıza teşekkürü bir borç biliriz. Osman hocanın Bosna’ya ektiği kardeşlik tohumlarından ve bu tohumların yeşerdiğine nasıl şahit olduğumuzdan elbet bahsedeceğiz. Bu vesile ile Allah’ın bana bu yolculukta yoldaş kıldığı-ki bu da ayrı bir şükür sebebidir benim için- Bilge Hoca ile “Bosna Günlükleri” başlığıyla hatıralarımızı paylaşacağız. Kalemimizin ve dahi kalbimizin yükü böylelikle belki hafifler diye...

***

YAĞMUR

Pencereyi açtı. Çisil çisil yağan bahar yağmurlarını seyretti bir süre. Her yağmur Mikail'in toprağı kucaklayışı, toprağın yenilenişi, dirilişi demekti. Annesi bereket diye tanımlardı küçükken yağmuru. Seyrederken onu, edilen dualar geri çevrilmez derdi. O da minicik ellerini açar, çok sevdiği elma şekerlerinden isterdi. Ah çocukluk diye iç geçirdi yüzüne yayılan tebessümü pencereye yansıyan aksinden bile gizlemeye çalışarak. Gülmekten bu denli korktuğu için utandı kendinden. İki yıldır gördüğü kâbusları, içtiği antidepresanları düşününce yeniden gömüldü o karanlığa. Yağmura baktı. İnşirah... İnşirah... İnşirah... Bu kadar derin olmasaydı içine düştüğü sessizlik, bu kadar ağır olmasaydı yaşadığı acı belki daha çabuk toparlardı. Pencereye vuran yağmur damlalarını saymaya başladı. Tıp, tıp, tıp... Yağmur ve inşirah... Tıp, tıp, tıp...Ayları hatta günleri saymıştı iki yıl boyunca. Tıp, tıp, tıp... Arap kızı da bakmaz olmuştu camdan. Tıp, tıp, tıp... Küsülü kalmıştı içindeki çocuk. Tıp, tıp, tıp... İki... Tıp, tıp, tıp... Yıl... Tıp, tıp, tıp... 

İki yıldır tek kelime etmemiş, evden dışarı adım atmamıştı. Hayatla arasındaki mesafe her geçen gün daha da artmış, sevdiği her şeye hatta kocasına bile yabancı kalmıştı. Parmağında bir bağlılık anıtı gibi duran alyansa takıldı gözleri. Ne çok zaman geçmişti üstünden. Bu şehre gelişi... Ali'ye sevdalanışı... Oğlunu kucağına alışı... Sonra o kaza... Yanağına değen damlaları alelacele silmeye çalıştı. Gözlerini sıkıca kapatıp bir çıkış aradı zihninin kuytularından.

" İçimde dağılmayan bir kalabalık var." demişti bir keresinde kocasına. "Korkunç bir kalabalık... Tüm sokaklarımı tutmuş, gidecek bir tenha, bir köşe başı bırakmamış bana. Her yerde bir suret... Kime ait bilmiyorum. Gördüğüm her suret zihnime kazınıyor bütün çizgileriyle. Hesap soruyorlar bana. Sonra alay ediyorlar.  Senin yüzünden diyorlar, senin yüzünden oldu o kaza. Oğlun senin yüzünden öldü. Bütün kelimeler birer cam parçası olup batıyor boğazıma. Susuyorum. Bir tokat gibi yapışıyor bakışları yüzüme. Utanıyorum. En çok da korkuyorum. Korkuyorum anlıyor musun? Her gece aynı kâbusları görmekten, her sabah bir uçurumun dibinde açmaktan gözlerimi, korkuyorum. "

Tam da kocasının" toparla artık kendini, hayatı kendine de bana da zindan ediyorsun" dediği gün dökülmüştü bu cümleler dilinden. Sonra susmuş bir daha konuşmamıştı. Bir sisin dağılması gibi dağılsaydı içindeki karanlık. Yeniden tutunabilseydi hayata... Ah yeniden...

 ...
Dışarıda yağmur dinmiş, geriye insanın başını döndüren bir toprak kokusu kalmıştı. Gökyüzüne baktı. Uzun bir nefes çekti ciğerlerine. Camda yansıyan aksine takıldı bir kez daha gözleri. Bakışlarını kaçırırcasına kapattı pencereyi. Masanın üzerinde duran ilaçlardan bir tane aldı. Sonra bir tane daha, bir tane daha...

*** 
GENCÖLENKIZLARINŞARKISI

Yirbirini Allah'a kurban eden
Bir gül yüzlü daha düştü dediler toprağa
Yer ağladı, gök ağladı, dağ ağladı
Kanınla suladığın toprak ağladı
Meryem ağladı, İsa ağladı
Uğruna can verdiğin Filistin ağladı
Irmak ağladı, deniz ağladı
Bir eşi gayrı boyunda taşınacak yüzük ağladı
Kanlı gömleğine yüz süren melek ağladı
Dağ ile taş şahitlik etti de gök ekinin şehadetine
Bir bizim Razan,
Lal kesildi dillerimiz
Affet!

Sen orucunu şehadetle açarken
Biz beş yıldızlı bir otelin restoranında
Mütevazi iftar soframızı
Paylaşmakla meşguldük
Beğenisi bol sevgili takipçilerimize

Halkının yaralarını sararken sen müşfik ellerinle
Kederli yüzünde binlerce korku
Yine de merhem olmak için bir yaraya daha
Dimdik dururken elif misali
Bizim ayaklarımıza kara sular indi
Çok katlı avmlerin şatafatlı mağazalarını gezmekten
Affet!

Geri durmadık elbet sosyal medya gündeminden, çok da pervasız sayılmayız
Kahrolsun dedik siyonist İsrail
Kahrolsun mazluma kalkan eller
Hesap sorduk senin ve halkın adına
Başkaldırdık zulmün ağababalarına
Filistin bizimdir dedik sonra,
Anasayfamızdaki "ne düşünüyorsun?" sorusuna
Filistin bizim, biz müslümanlarındır
Yeryüzünde kaç Müslüman kaldıysa!

Belki de Razan hakkıyla tutabilirdik yasını
Önümüzde seçimler olmasaydı eğer
Çok partili sistem iyidir, görüyorsun ya
Şaşırdık hangi birine güleceğimizi
Meydanlarda stand-up yapan liderlerin
Mesela daha geçen gün biri "yıkacağım" dedi yapılan her güzel şeyi
Elifi gördü de mertek sandı ötekisi
Politika şöyle dursun
Biz kalbimize dönelim en iyisi
Sahi bir kalbimiz vardı değil mi,
Hatırlamamak için direndiğimiz?
Yine de içimizde bir yer
Öyle bir yer var ki
Adın geçince sızlayan
Direndiğimiz ne varsa yerle bir ediyor
İnsan kılıyor bizi yeniden

Yani demem o ki Razan,
Yüzünde genç ölmenin tereddüdü
Gözlerinde ülken
Ellerinde isyanla sen
Suskunluğumuza bir bıçak gibi inensin! 

***
DÜNYA BİR DİRENMEDİR

"çamlığın başında tüter bir tütün
acı çekmeyenin yüreği bütün"

Bir türkünün en can alıcı yerinde vurulup
Tertemiz ölüyorum
Ölmek dedimse kanmayın hemen
Öd ağacından ödünç yangınlarla
İçin için kanıyorum
Her yaraya bir tebessüm 
Harika bir yama
yapıyorum çoğu zaman
dostlarımdan öğrendiğim kadarıyla

Çözemediğim denklemleri sıraladım 
Yazamadığım şiirleri de
Bir masal yazacağım diye başladığım şiir mesela 
Tek mısra
Çünkü kimse inanmıyor artık masallara
kimse inanmıyor ne tuhaf, 
kalbimizde açan çok dualı inşirahlara

Dünya bir incinmedir demişti
Şair-i azamı Ahmet abinin, 
Şiir dahil
Peki ya yaralarımızı sakladığımız kalp
O da dahil mi şiire? 
Hesaplaşırken yenik düşmelerimiz dünyayla, 
Tüm insanlar ve insanlık adına 
Gönlümüzde büyüttüğümüz 
O büyük çok büyük ve sancılı boşluk
dahil mi bizi insan kılmaya?  

/ Dünya bir direnmedir, şiir dahil
Dünya bir direnmedir, türkü dahil 
Dünya bir direnmedir, insan dahil /


***
KUSURSUZ YENİLGİ

Tanrım

Seninle benim arama bir gölge miktarı uzaklığı
Yüzümü ağaca, yüzümü isyana yüzümü dünyaya
Döndüğümden beri
Sırtımdır çiziktiren
Bağışla

Havva kızıyım bir ısırıkla cennetten sürülen
Ya isyan ya ağaç ya da şeytan
Fark eder mi sürgünlüğüme sebep ne
Yediğim elmanın tadı hala damağımda
Hala bir miktar isyan taşırım
kalbimin siyaha çalan yanında
Bağışla

İncecik bir rüzgar tanrım, incecik
Yani öper gibi bir çiçeği hafif
ikindi sonrası serinliği
ırmağın beş vakit

gövdemden geçişi gibi
İncecik, incecik, incecik
Bir rüzgar okşadı saçlarımı
Yenildim
Bağışla

-Tanrım
bütün yenilgiler ağırlık
Bütün gölgeler uçurum artık
Bağışla-

***

AYNAYA YANSIYAN

Hikayeler sakladım yüzümün odalarında

Anısı derinleşen alınlar

Rengi solmuş yüzler

Kelimesi tükenmiş yalnızlıklar

Böldüm, çarptım, çıkardım

Bir yüze kaç hikâye sığar bulamadım

Kaç ayna daha kırılır ağrısından bir yüzün?

İnsan insanın yurdudur dedim sonra

Yüz özün açık mektubudur

Sen yine de ey kalbim,

Sakla, kimden hangi kaderi ödünç aldınsa

Bırak yarısı aynada kalsın

Nasılsa hikâyesi tamamlanmış bir yüz eklerim

Dağılmış suretime

Biraz dua biraz umut çokça şükür

Allah bir çiçek daha eker nasılsa göğsüme

Dedim ve sarıldım gövdesine ülkemin

Yeniden aşkı, yeniden inanmayı

Ve sabrı, bin ah ardından

Ezber ettim bir bir

Geçmişim ve geleceğim

Emanet dedim gölgesine gövdenin

Emanet ellerim, omzuna ey sevgilim!

Yüzüm, ellerim, kelimem ve kalemim

Yani demem o ki;

Ayak bastığın coğrafya kaderim

Ben bu hikâyeyi seninle tamam eyledim

***

FİYAKALI ŞİİR

Bahara adanmış kiraz kuşuyum 

Tomurcuk patlasa dalda benim sesim çiçeklenir 

Kentin en entel cafesinde bu nasıl şiir böyle 

Kuşlu çiçekli 

Kiraz kuşu ölsün en iyisi

Tomurcuk patlamadan henüz 

Şiire böyle başlamak baştan kaybetmektir 

Biraz daha çalışmalıyım 

En fiyakalı cümlelerimi

Salıvermeli meydanlara

Mangalda kül bırakmamalıyım 

Amerikaya küfredip

Sosyolojik değerlendirmeler yapmalıyım 

Muhafazakar kızların eşarp üstü gözlüklerine taş atıp 

Kafa göz yarmalıyım icabında

Fikir hamallığına lüzum yok

Bir kaç şair adı bilsem yeter

Filistin, Suriye,direniş söylemleri etkisini yitirdi 

Yeni bir söylem tutturmalıyım

şöyle en içlisinden

Sevgilime de bir çift sözüm olmalı elbet

Ey benim,

" Sakalından akan abdest suyunu şalımla silemediğim" sevgilim!

Devir değişti ve biz yenildik

Öyle uzaktan sevmeleri 

Yüzündeki göz izine sitemleri bırakalım bir kenara 

Ayaklarımız yol ayrımına geldiyse eğer 

Düşelim kendi yolumuza 

Ne de olsa modası geçmiş bir aşk bizimkisi.

***

H/İÇLENMELER

nedir elimizde avcumuzda kalan ömürden geriye?

sarılmamış yaralar

dinmemiş sızılar 

çokça yarım kalmışlıklardan başka 

göğümde sema eden çığırtkan bir kuş değil de nedir acı 

nedir abdullah'ın gözlerinden taşıp benim kabıma dolan? 

-abdullah'ın gözleri ki

bütüncül bir acıdan payıma düşen sınır çizgisi -

bir yetimin gözlerinden bakınca dünya ne kadar da yalan

rabbim, dünya yüzkırk karakter mücahitler kadar yalan

esrik bir sitemden daha fazlası 

kalbimin oyuğunda deveran eden

delişmen bir öfke 

bir derin hınç bu hastalıklı çağa duyduğum 

biliyorum,

ağlak gözlü gök çocuklarını avutmak nasıl imkânsızsa 

imkânı yok öylece geçen vakti geri getirmenin 

yürüyen ölüleriyle kirlendi dünya 

ne yapsalar boş,

bir avuç duadan başka biliyorum yok merhemi

ah bu bilmek sancısı ne çok acıtıyor içimi 

rabbim,

tut ellerimden

birazdan düşeceğim göbek taşına dünyanın 

sendeliyorum rabbim, 

ya tut ellerimden

ya yeniden

döşkemiğine hapset beni âdem'in

***

MAHFİ MEKTUPLAR-II

Efşâ...

Kalbime; hüznün ve sevincin, gurbetin ve sılanın, ağlamanın ve gülmenin, kısacası insan olmanın her halini bahşeden lütufkâr dost...

Bu kez mektubumu bir zafer gecesinin gölgesinden yazıyorum. Şehre yine yağmur yağıyor. Gün boyunca biriken kiri pası temizlemek için olsa gerek bu kez akşamı bekliyor yağmur. Ellerini tutabilmek, yağmurla hasbihâl edebilmek umuduyla atıyorum kendimi sokağa. Kalbim, yağan her damlaya bir dua düşürüyor. Şah damarım sızlıyor göğe doğru uzandığında başım. O ve sen ve yağmur... Dört başı mamur cümleleri takıyorsunuz peşim sıra... "Dostu yağmur altında görmeli ", "Allah yağmurları ve nergisleri korusun", "Hiçbir yağmura şemsiye açmadım" mısraları koşuşturuyor zihnimin bir köşesinde. Sokağı dönüp caddeye vardığım vakit irkiliyorum şehrin sevinç çığlıklarından.

Bütün şehir cezbeye gelmiş de Hazret'in gönül iklimini aydınlatan Şems'inin dönüşünü bekliyor sanki. Yunus'un kalbine kalbini bağlamış da kabul gününün sevincini yaşıyor. Sanki bağrından koparılan kutlu insanı, yıllar sonra hem de elinde kapılarının anahtarıyla dönen muzaffer bir komutan olarak karşılayan şehrin o muazzam ve haklı sevincini taşıyor. Şaşırıyorum. Her sokak başını tutuyor sevinç çığlıkları, zafer naraları, şükür ıslıkları!

En son neye bu kadar sevindiğimi hatırlamaya çalışıyorum: 

Bayramlık elbiselerim... 

Kırmızı pabuçlarım... 

İlkokul günüm... 

Ya yüreğimin menzilini işaret eden rüya... 

Rüyamdaki gül kokusu... 

O gül kokusunu, bahçesi gül dolu bir köyde ciğerlerime çektiğim gün... 

Zihnimin, gözlerimin önünden geçirdiği hiçbir hatıra şehrin cezbeli sevincini duyuramıyor içimde. Utanıyorum Efşâ... 

Bütün sevinçlerimin toplamının sokaklara dökülen insanların malum takımın zaferini kutlayan sevinci kadar etmediğini anladığım vakit hem de hiç olmadığı kadar çok utanıyorum. Sonra "Allah haddi aşanları sevmez" ikazını hatırlıyor ve ferahlıyorum. Annemin sevincini taçlandıran gözyaşları ve şükür secdeleri tutuyor ellerimden. 

İnsanı itidalden uzaklaştıran iki hâlden biri sevinç anı. Peki bu insanlar neye sevindiklerinin farkında mı Efşâ?

Bu nasıl bir hâl ki insanların söylemlerine, davranışlarına ve kalplerine nüfuz ediyor? Bir takımın zaferi insanları nasıl böylesine sokaklara döküp haddi aşan söylemlere sevk ediyor onları?

Ömrümüzün cevaplanamayan sorular kısmına bunları da ekleyelim Efşâ.

Biz geçici sevinçleri bir kenara bırakıp ilâhî kudretin bize lütfettiği bütün güzelliklere gözyaşıyla şükredelim ve süsleyelim alnımızı secdeyle Efşâ.

Haydi, açalım ellerimizi sesimizi kuyularda bırakmayana, her sıkıntının ardından ferahlık bahşedene. 

Lebbeyk dendiğinde "buyur" diyene, hayr ile ettiğimiz her duaya icabet edene, açalım ellerimizi Efşâ:

"Ey yeri ve göğü yaratan Leylâ

  Ey lütuf ve kerem sahibi Leylâ

  Burdasın

  Uyanıksın 

  Varsın ya! "

***

MAHFİ MEKTUPLAR

Efşâ,

Sana bu mektubu yağmurlu bir Mayıs gününden yazıyorum. Parmaklarımı eskitiyor kalemin ağırlığı. Dilime bir türkü olup dolanıyor yağmur ve adın. Sırtınla sırtım arasına düşen kaç hasret var hesap etmeye çalışıyorum. Hasret, merhemi yeni sürülmüş yara gibi sızlıyor göğsümde. Sınırları olmayan ülkelere yalınayak gitmeyi istiyorum ansızın, gitmeyi ve ayak basmadığın yerlerde aramayı seni...

Efşâ,

Seni bulsam, biliyorum kurtulacağım bu çağın katılığından. Dağılacak şehrimi istila eden modern karanlık. Vitrinlerdeki cezbedici ışıklar yerini güneşin samimâne tebessümüne bırakacak. Unutulacak ruhumuzu kuşatan bütün özgürlük söylemleri.

Sahi, özgürlük neyi ifade ediyor Efşâ, özgür olmak hangi hal ile mümkün, kuşlar bile rüzgara tabiyken nasıl bahsedebiliriz sınırsız özgürlükten? 

Ah Efşâ, modernite bizi öyle özgür bireyler haline getirdi ki her türlü nefsâni isteklerimize köle olduğumuzun farkına bile varmadık. Bedenin özgürlüğünü teşhir etmekte, dilin özgürlüğünü dokuz boğumu unutarak her kelamı söylemekte, idrakin özgürlüğünü farklı bir duruş sergileme adına aykırı fikirleri savunmakta bulduk.

Peygamber yârânı asırlar öncesinden "idrakin aczini idrak ilimdir" diye sesleniyor . Acz mi? Acz...ne uzak bir kelime... acziyet bizim yakınımızdan dahi geçemez; çünkü biz,küçük tanrılarıyız kurduğumuz sahte dünyanın. "Seçkin bir kimse değilim / isminin baş harfleri Acz tutuyor/ bağışlamanı dilerim" diyen derviş, yalnızca televizyon ekranlarımızı süslüyor.

Ağlamak da uzağımıza düştü hayli zamandır. "Sakın ağlama. Güçlü ol, olamasan da güçlü görün. Dik dur." tavsiyeleri alır olduk dostlarımızdan. Bir mısranın omuzlarına dayayıp başımızı ağlayamaz olduk. Zira gözyaşı acziyetin en büyük göstergesi şimdilerde. Sanki ağlarsa insan, kurduğu hükümdarlık son bulacak,özgürlüğü kuş olup uçacak ellerinden.

Ağlamak istiyorum Efşâ, anlamını yitirmiş tüm kelimeleri gözyaşımla yıkayıp başım dizlerinde hüngür hüngür ağlamak... Çağa inat, bütün insanlar ve insanlık adına tertemiz ağlamak...İnsanım çünkü,acizim.

Efşâ,

Bir sabah ansızın gel, beraber ağlayalım.

***

UYKUYA ÇEKİLEN

Aziz Dost'a 

Gecenin kenarında duruyorum
Ayaz yemiş bir düşe aralıyorum gözlerimi
Ayaklarım uçurumlar çağırıyor;
Uçurumlar, kül renginde
Yılkı atlarla haramiler geliyor kenti talan etmeye
Uyanmazsam vurulacak ebabiller
Yağmalanacak İbrahim'in düştüğü gül bahçesi
Çocukları da vuracak hem
Ortadoğu'nun politik katilleri
Kim bilir belki misket oynarken sokakta
Uçurtma uçururken bozkırda
Elde kalem bir mektep sırasında

Fotoğraflar geçiyor gözlerimin önünden
Bir gül bağrında büyüttüğü dikeni kanatıyor
Dağ devriliyor bülbülün sesi üzre
Lambanın titrek ışığında konuşuyor bir anne
Gölgesi geziniyor kızlarının yüzünde
Ya susarsa aniden
Ateş denizinde sevda hikâyeleri anlatırken kızlarına
Ya mumdan gemileri eriyiverirse
Ya kızlar göz çukurlarında biriken korkuyla
Çağırırsa Allah'ı yardıma
Bu düş başıma yıkılmaz mı?

Ben bu düşten sağ salim dönersem şayet
"Annem hasta değildi o zamanlar" diyen bilge çocuk,
Bu düşü sen tabir et
Ateş ve gül ve çocuk ve anne ve kızları
Kaç acıya bölünür?
Ve bu acı beni kaç zaman sonra öldürür? 

***ÇAĞRI





beş vakit kıyısında gezdiğim deniz

ateş nöbetlerine tutulduğum sevda
gelişini hasretle beklediğim nazlı yar!
boğazıma tıkalı düğümlerle anıyorum adını
ürperiyorum
sen herkese en uzak,
bir nefes kadar yakınsın bana
adını andıkça duyduğum bu ürperti hep
korku ve ümit arasında gidip gelmelerimden

Asr'ın gölgesine bıraktım sırtıma yüklediğim sabır yükünü
bir zamana erdim ki sorma
unuttum adımdan gayrı ne varsa
gel, dünya bir uzun yol
bir garip durak
dünya çetrefilli bir hikaye
dünya dert, dünya keder, dünya gurbet
ahh çatlayacak birazdan
bozkırda dört nala sürdüğüm atlar
seni bunca çağırdığım boşuna değil, yoruldum
ne olur gel
dünya bir uzun sefer
gel ey!
adını andıkça yüzümde beliren bu tebessüm
hep korku ve ümit arasında gidip gelmelerimden
...
/ve vakti geldiğinde
ve ferman verildiğinde
ve son göç başladığında
önü alınmaz bir gitmek kalır geriye.../

***

EFŞÂ




/geceye hüznü giydiren
gündüzü hüzne beleyen rabbe hamd/

biz karanlıktan korkanlar usul usul bakarız göğe Efşâ
yedi kapısından geçeriz yetmiş türlü korkunun
ellerimiz yerle gök arasında bir aydınlık arar önce
bildiğimizce yasemin kokulu duaları
dudaklarımızda kıpırdanır kâinat
değince alnı secdeden kalkan dervişin dili damağına;
anlarız, zamansız ve mekansız karanlığın kalbimizde olduğunu
çokça kalbimizden korktuğumuzu
biz karanlıktan korkarız Efşâ
biz en çok da
hüzünsüz ve ağlamaksız kalbin karanlığından korkarız

/yitirip yitirip kendini bulduran
gidilen bütün yolları kendine çıkaran Rabbe senâ/

biz ne çok insan olduk
acıyla yoğururken yüreklerimizi Efşâ
kanla sulanan coğrafyalara
bilek damarlarımızdan âb-ı hayat sunarken
sınır çizgilerini kaldırmışken takılıp düşmesin diye çocuklar
ve acıdan bitkin düşen ülkeleri sallarken ayaklarımızda
ahh ninnilerle şehâdete yolcularken niceleri
ne çok büyüdük Efşâ
emin olduk korktuğumuz ne varsa
çünkü bildik, mümince çekilen her acı
aydınlıktır miraca çıkılan yolda

/geceye hüznü giydiren
gündüzü hüzne beleyen
yitirip yitirip kendini bulduran
gidilen bütün yolları kendine çıkaran
daraltıp da kalbe inşirâh veren Rabbe hamd,senâ/

***

 HAYAL İLE GERÇEK ARASINDA DÜŞÜLEN HABERİN KAYDI

Her sabah olduğu gibi bu sabah da çalar saate kızarak uyandı uykusundan. Uykunun en derininde olduğu ânı bulmasa çalmak için, hatta unutsa bir defa çalmayı, sanki kıyamet kopacaktı. Ona olan öfkesini sesine bir tokat indirerek gidermeye çalıştı. Yarı uykulu yarı uyanık yerinden doğrularak sırtını karyolanın paslı demirlerine dayadı. Bir müddet pencereden vuran aydınlığı seyreden gözleri, yine saate takıldı. Zamanın alıp veremediği neyseydi sanki onunla.

Yine de bir an önce saatin ihtarını dinleyip kalkmalıydı. Biraz daha oyalanırsa işe geç kalacak, bir türlü barınmayı beceremediği iş hayatından yine kovulacaktı. Kalktı, her zamanki kahvaltı faslını da aradan çıkardıktan sonra kapıyı çekip çıktı küf kokulu evinden -yalnızlığı oldum olası sevmez, küf kokusuna benzetirdi- merdivenleri hızla indi, ilk günaydını bir türlü sevemediği asık suratlı üst kat komşusuna verdi. Apartman kapısından çıkar çıkmaz odasında seyre daldığı gün ışığıyla göz göze geldi.

Gün zemheride hiç bu denli gülümsememiş, bu gülümseyiş hiç bu denli soğuk, solgun ve sahte olmamıştı. Son yaprak da kış güneşinin gözlerinden süzülüp düşmüştü ayaklarına. Böylelikle yaprak dökümü mevsimi 'sonbahar'  bitip gitmişti. Ömrüm, işte o da tıpkı bu yaprak gibi düşüyor hayat ağacından diye geçirdi içinden. Bir parça hüzünlendirse de onu sonbaharın ayrılık sahnesi, güneşle inatlaşan soğuğu bedeninde hissettikçe fikrine düşen hisli içlenmeler yerini somurtkan bir hırçınlığa bıraktı. Sabahın bu erken vaktinde, iliklerine işleyen soğukta sıcak yatağından çıkıp işe gitme fikri bile onu çileden çıkarmaya yetiyorken, bu fikri fiile çevirmek büyük bir işkence, ağır bir imtihandı onun için. Zaten ne diye çalışıyordu ki; ne bakmakla yükümlü olduğu bir ailesi ne de uğruna çalışmasını gerektiren bir ideali vardı. Sadece yaşamak için yaşadığını, amaçsız bir uğraşın içinde kaybolduğunu işlerine gülümseyerek giden insanların yüzlerindeki memnuniyeti gördüğü an fark eder, derin bir hüzne kapılırdı.

 Eviyle işyeri arasındaki mesafenin kısa oluşu ve araç kullanmasını gerektirmeyişi işine geliyordu. Yürümeyi seviyor, bu yürüyüşle hem rutubetli yaşantısını havalandırıyor hem de bu kısa bir o kadar da uzun yürüyüş geçmişiyle bugünü arasındaki pamuk ipliğini itina ile örmesine fırsat veriyordu.

Sahi kimdi o, bu şehre nereden gelmişti, nasıl bulmuştu kendini bu beton yığını kentin ortasında, hiç kimse yok muydu ona bilmediklerini anlatacak, geçmişinden haber verecek?

Geçmişe dair hatırladıkları; koridorlarına kimsesizlik sinmiş bir yetimhane, gecelerine öksüzlük ve yetimlik sinmiş bir çocukluktu. Bir de Sâye…

Hayal edip avunacağı, düşündükçe sığınacağı güzel günleri hiç olmamıştı. Acı bir yokluktu yıllardır peşinden sürüklenip gelen. Derin bir kimsesizlik… Bir tek Sâye'yi düşününce tebessüm ediyor, onun dağ gibi gövdesine sarılıp hıçkıra hıçkıra ağlıyordu. Sâye kimi zaman müşfik bir baba, kimi zaman muzip bir arkadaş oluveriyordu ona. Ne zaman sıcak bir aileye özlem duysa başını onun dizlerine koyup teselli buluyor, kalbini derin bir ferahlık kaplıyordu.

Sâye onda kalan tek masum ve güzel olandı. Onu da yetimhaneden çıktığı gün kaybetmişti. Dünyanın olanca kirinin ellerine bulaştığı, kibirli bir hırsla dünyayı kucakladığı gün… Sâye'yi yeniden bulmak…  Tam da '' acaba''sını söyleyecekken cümlenin, yanından geçen siyah, lüks bir arabanın korna sesiyle irkildi. Daldığı hüzünlü hasretten çıkıp zamanın orta yerinde kalakaldı.

Yolu yarılamış, eviyle işyerini eşit mesafeye bölen parka gelmişti. Parkın kaldırıma demir bir sınır çizdiği yerde gördü çıplak ayaklarını bankın avuçlarına salan adamı. Birkaç adım ötede duran kapıdan içeri girdi.

Kim bilir bu halde kaç zemheriye kafa tutmuş, çıplak ayakları kaç nehrin buzlarını eritmişti saçı ve sakalı kar kaplı adamın. Yorgunluğu yüzündeki çizgilerden belliydi. ''yazık şu garibe!'' diye mırıldandı. Bu mırıldanış büyük bir gürültü etkisi yaptı bankta yatan adamda. Gözlerini hafifçe araladı. Yüzüne doluşturduğu acıma hislerine iğrenerek baktı karşısında duran yabancının. Ve kalkıp oturdu. Tepesinde dikili bir taş gibi duran yabancıya gür bir sesle ''otur!'' dedi. Adamın bu komutana hiçbir şaşırma emaresi göstermeksizin itaat edip oturdu. O, adamın ne söyleyeceğini, ne anlatacağını heyecanla beklerken, bank sakini gözlerini bir noktaya sabitleyerek başladı konuşmaya:

''Ben'' dedi, çok uzak diyarlardan geldim. Adım yoktur benim, haberci diye anılırım ülkemde. Ülkem size bir an kadar yakın, bin yıl kadar uzak. Sizinle bizim dostluğumuz ezel kadar eski, el olmuşluğumuz şu yılgın çağ kadar yeni.

…

Adamın konuşması bir deli saçması, bir sarhoş rüyasıydı belli ki. Belli ki aklını yitirmiş, kimsesiz bir divaneydi. Yine de konuşmasının sonu nereye varacak merak ediyor, anlattıklarını dinlemek istiyordu. Tuhaf bir farklılık vardı bu adamda.

Adam, gözlerini sabitlediği noktadan kaldırarak bir müddet uzaklara baktı. Sonra kirli ellerini bir yed-i Beyzâ edasıyla göğsüne götürdü. ''İşte'' dedi, görünmeyeni göğe kaldırarak elinde. İşte bu, size bir ihtar mektubudur. Sizin çağa kurban oluşunuzu, gizil yaşlarla seyreden halkımın feryadıdır. Bu beton yığını arasında, bu ruhsuz cesetlerin içinde kalmışlığınızın ağıtıdır.

Yabancıyım, haberciyim, evet yorgunum. Bunca yolu arşınlayışım, ayaklarıma kara suları salık verişim, bu mektubun elinize ulaşması, davetin kulaklarınıza varması içindi.

Bağırdım, çağırdım. ''Gelin'' dedim insanlara; gelin, gidelim ülkeme, hüzün ülkesine… Orada İbrahim sizsiniz, kurban maddeperest dünya… Gelin ve kurban edin dünyalarınızı.

…

Adam konuşuyor, onun beyninde bir uğultudur çoğalıyordu. Yerle gök arasında nerede duracağını kestiremedi. Bu adamın söyledikleri hem gerçekti, hem düş. Adam hem vardı, hem de yok. Ruhunun, aklının sınırlarını zorladığı bu demde Adam, kirli ellerini onun avuçlarında gezindirerek, görünmeyen nameyi avuçlarına bırakarak oturduğu yerden kalktı, görevini yerine getirmiş olmanın verdiği huzurla yürüyüp gitti, geride dudağının kıvrımından dökülen ince bir tebessüm bırakarak. 

***

SEYRİMİN SEFERİNDE SON DURAK:KUYU

billur bir sesin yankısı gelir kuyudan

bu ses bana biraz yakın biraz uzak bana
yabanlığı keskin öteli bir âşinalıkta
hür bir susku-nun yazgısında bu ses
biraz benim alnımda biraz dudaklarında kuyunun
ses Yusuf'un değil bildim
bildim Nakkaş'ın çağrısıdır bu, gel makamından 

çağrıyı duyan ruh hadi der kalbe, gidelim
aldırmaksızın dünya denen kocamışın kal ihtarına
sürüklenir bedenim ruhumun ardı sıra
ayaklarımda pranga yok
ayaklarım yollara pranga

arşınlaya arşınlaya bir ömrü
seyrimin son seferi deyip
varırım kuyudan sızan ışığa
İçerde göz gözü görmez bir aydınlık
kuyunun dışı zindan karası
içerde gürül gürül akan bir hayat
dışarısı som sessizlik
ve gelir kurulur yükselen bütün sesler
sessizliğin gözbebeğine
sonra arşa değen bir el uzanır kuyudan
bir el ki; İbrahim'in düştüğü serinliğin habercisi
bir el ki; ılgıt ılgıt rahmetin esintisi
bu el ki bildim Nakkaş'ındır kabul makamından
istiğfar otağından

bu boyun büküş, bu teslimiyet Nakkaş'adır
bu varış
bu sessizlik
bu haykırış
bu varoluş ve kayboluş Nakkaş'a

Nakkaş!
var et beni aşkta
aşk et beni sende
nakş et gizil bir bend ile

***

DÜŞ ÜLKESİNİN MELİKESİ

Ey zamanın düş yorgunu yürekleri! Durun ve dinleyin beni. Ben; düş ülkesinin melikesi. Adını hiçbir lügatin yazmadığı diyarlardan geldim. Benim hikâyem zamanın en kadim hikâyesidir. Hiçbirinizin bilme- diği, bilemeyeceği tarih düşün söylediklerime! Asırlar önce- sinden sesleniyorum. Asırlar ötesinin siz düş (kün) lerine. Ben; düş ülkesinin melikesi, iyi tanıyın beni. Parmak uçlarım var benim her dokunuşunda bir coğrafya var eden gökyüzümde. Her birinizin düşlerine düşen sayısız güneş ışıldar, avuçlarımın zirvesinden süzülür Anka.

Kaf dağının eteğine Simurg'u yakan benim bakışımdır. İyi bilin, ellerimdir her birinizin düşlerinde gezinen. Sesimin ve sözümün yankısıdır içinizde devinip duran rüzgâr. Ben; düş ülkesinin melikesi ve siz; düş yorgunu gözlerini ülkeme dikenler! Halkımı çağlar ötesinin silahlarıyla katledenler! Haberler saldım gelişinizi engellemek için dört bir yana. Haberciler ulaşamadan daha menziline yorgun düştü dörtnala koşturdukları atlar.

Lanetlendi şehirleri ülkemin bilirim; lanetlenmiş şehirlerin kapısını açamaz hiçbir eğreti tebessüm. Ve siz! Eğreti tebessümlerle zamana caka satanlar! Tebessümünüzü damgalayıp lanetliyorum her birinizin düşlerini. Ben; düş ülkesinin melikesi…

                                       

***

HÜKÜM GİTMEYE İSE KALANIN PAYI SUSMAKTIR

Yazgısına gitmek düşene;

Beni babana verdiklerinde on beşime yeni girmiştim. Örgülerim yeni uzamıştı al yazmamın altından. Yanaklarım narçiçeğinin rengiyle yarışa yeni girmişti. Bizim zamanların âdeti böyleydi işte.  Kız kısmı baba ocağını erken terk eder, kafesinin yeri erken değişirdi. Haklılardı elbet böyle düşünmekle. Kolay mıydı öyle bir yüreğe sevda, bir yuvaya kadın, bir evlâda anne olmak; emek isterdi, yürek isterdi.

            Babam; elleri nasırlı, yüreği yaralı, gözleri sevdalı atam yaralı bir ceylana bakar gibi baktı bana. İncitmeden, ürkütmeden, merhametle… Elini öpüp kapıdan çıkacağım vakit yere düşen bakışlarımı gözlerine değdirerek:

—Artık bu kapıdan çıkma, yuvadan uçma vaktin geldi kızım. Gittiğin yer hicret ettiğin yer olacak unutma. Senin hicretin kocanın evinedir, sana düşen orayı Allah'ın razı olduğu bir yuva yapman, annenin seni yetiştirdiği gibi senin de evlâtlarını yetiştirmendir. Seni Rabbimden aldığım bir emanet olarak ben de kocana emanet ediyorum. Allah iki cihanda da saadet versin yavrum.' demişti. Babamın alnıma değen dudakları gözyaşıyla ıslanınca gördüm evlat sevgisini.

Beni babana verdiklerinde on beşime yeni girmiştim. Gözü kapalı bir kuşken atamın evinden uçup babanın evine kondum. Gözümü babanla açtım. Sevdayı, anam kadının erine baktığı saf, temiz, edep dolu bir çift bakışta görürdüm. Görürdüm de bilmezdim nedir, nasıldır. Babanın bakışlarına yakalandığımda tanıdım onu. Bildim. Öğrendim. Anladım ki insan yazgısına sevdalanırmış bir tek ve sevda bir tek yazgıda rızasını taşırmış Rahman’ın.

Baban beni bir gelincik çiçeğini sever gibi sevdi. İncitmeden, ürkütmeden, aşkla… Ayağıma değen taştan, canımı acıtacak kederden, saçıma değen rüzgârdan bile sakındı sakladı beni. Emanete gözü gibi baktı. Allah ondan razı olsun.  

Beni babana verdiklerinin üzerinden birkaç zaman geçmişti ki o güzel haberi verdim babana: Artık evimizin yuva olma, bereketlenme vakti gelmişti. Sen müjdelemiştin gelişini yüreğimi saran heyecanlarla, gözlerimi dolduran, bitmez sandığım deli bir hasretle. Seni, canımdan can, kanımdan kan katıp dokuz ay bekledim. Bayram geceleri bir türlü sabahı edemeyen çocuklar gibi, asker yolu gözleyen sevdalılar gibi bekledim. Evlat sevgisi, varlığını ilk hissettiğim an doldurmuştu tepeden tırnağa her zerremi. Sen büyüdükçe o sevgi de büyüdü içimde. Onca sancılı bekleyişin ardından geldin, öyle güzellikler getirdin ki cennet kokuları sardı her yanımızı, evimiz yuva oldu, bereketlendi, şenlendi. Dedene hürmeten adını onun adıyla çağırdı baban.

Seni seyrederek saydım zamanları. Ellerin havada bir takım işaretler yaparken meleklerle oynayıp onlara tebessüm ettiğini gördüm. Minicik ayaklarınla adım atışlarını hayal ettim günlerce. Sonra yürüdün. O pamuk ellerinle elimi tutup cennete yürür gibi yürüdün.

Anneydi ilk kelimen. Başka hiçbir kelimeyi öğrenmene lüzum yoktu bana göre, anne demiştin ya bütün kelimeler hükmünü yitirmişti artık. Anne demiştin ya başka kelimelere sağır kalmaya razıydı kulaklarım. Anne; kadının ayaklarının altına cenneti seren kelime... Sen benim ayaklarımın altına cennetleri seren vesileydin oğul. Nasıl şükreder kadın bu nimete bilen var mı acep? Ben nasıl şükrederim anne oluşuma, evlât verişine rabbimin.

Zaman geçti ve eskidi zaman. Babanla benim saçlarımızdaki aklar arttıkça büyüdün sen de. Delikanlı çağına erdiğinde dağları bile kıskandıran heybetini yine adımlarında gördüm. Yürüyüşünden bildim sevdalı halini; başın önde, mağrur ve mahzun yürüyüşünden.

Büyüdün oğul… Büyüdün. Yine de küçücüktün benim nazarımda. İlk adımlarını attığın, ilk anne dediğin günkü kadar küçük… Bir evlat anne babasını nasıl sever, nasıl sayarsa öyle sevip saydın bizi bu zamana kadar. İncitmeden, hürmetle ve edeple... Nice zamanları doldurduk iki göz odamıza, nice bayramları geçirdim ellerim kınalı, dudağının izlerinden. Bayram namazını kılar kılmaz koşar gelirdin, öperdin ellerimden her zamanki hürmetinle. ''evlât kokusu, cennet kokusudur'' diyen güzeller güzelinin sözünü sende seyrederdim. Ayaklarımın altında hissederdim her gelişinle cenneti. Ne sen büyüdüm derdin ne de ben büyüdüğünü bilirdim. Ben körpe kuzum diye okşadıkça başını sen daha sıkı sarılırdın boynuma.

Vakitlerden bir bayram vaktidir şimdi oğul. Gün ağardı, bayram sabahına uyandı herkes. Ben namaz bitişini yine sabırsızlıkla bekledim koşa koşa ellerimi öpmeye gelirsin diye. Baban bu bayram yalnız geldi camiden, gözlerime bile bakmadan usulca bayramlaşıp geçti köşesine. Sakın babalar ağlar mı diye bir tereddüde düşme oğul. Ben babanın bir çocuk gibi hıçkıra hıçkıra ağladığını o gün o köşede gördüm. Gelemeyişine yaktığı, onca zaman içinde biriktirdiği ağıtları o gün duydum. Gittiğin gün bile tevekkülle başını öne eğip ''veren de O, alanda…'' diye sabrı kucaklayan adam, o gün boşaltmıştı bütün hasretini. Sensiz sabahına uyandığımız o ilk bayram günü… Bil oğul, hep babaları giden çocuklar yetim kalmaz, çocukları giden babalar da yetim kalır, kolu kanadı kırılır. Hep babaları giden çocuklara ağlanmaz, çocukları giden babaların ağrılarına da ağlanır. Onların sancısı daha derin, yürekleri daha yaralıdır. Şimdi Baban kolsuz kanatsız, ağrılı, ağlamaklı yine de her daim hamd makamında.

Ah oğul… Can oğul… Sen bohçanı hazırlayıp gideceğin vakit: ''soluğu sağken, nefes alıyorken son kez gösterin evladımı bana'' dedim, dinlemediler. Dayanamazsın, bırakamazsın dediler. Gitmeli dediler. Çağrısı ötelerden dediler. Sustum. Gözümden akan nehre emanet ettim feryadımı. Sustum oğul… O yiğit başın koynuma düşerken sustum. Can evim cayır cayır yanarken, Cehennem yüreğimin orta yerine kurulmuşken, Sabrın selametine sığınıp sustum ben. Hüküm verilmişti bir kere. Hüküm O'ndandı. Seni bana veren O'yken benden alışına isyan etmek haddime miydi?

    Seni yolculamak ötelere, ardından Yâsin'lerle, Fâtihâ'larla el sallamak bana düştü, ölüme düğün gibi gitmek sana… Al yazması başında gelin gideceği günü beklemek sevdalına düştü, ölümün duvağını açmak sana… Alnın diye şu soğuk taşı öpmek bana düştü, kara örtüye bürünmek sana… Oğul… Ay oğul… Ey oğul... Üşüme oğul.

***

'S/ÂB/IR'LA BEKLENİR ÖZLENEN/ÖZLEYEN

'Özledim' dediğinden beri
muştulanan bir vuslatın sevincindeyiz Yâr
içimizde güze kıyam duran bir bahar
vuslata boyun eğen bir hasret var

bildim, öğrendim ve inandım
meğer ne kutlu harflerden kurulu bir kelimeymiş özlem
ne serin bir cümleymiş 'özledim' ki
İnşirah esintisi salar yangın yerine dönen kalplerimize

âh ruha şifâ diye sürülen Yâr
özlem dudaklarında can buldu ya
yitirmiştir anlamını bütün kelimeler
yitirilmiştir kalbi dâr'a düşüren eğreti kederler
'özledim' dediysen sen
umut tohumlarını ekmişsindir yüreklerimize
geleceğinin muştusu verilmiştir bir kere
bize düşen sancılı bir bekleyiştir gelişini
tohumun toprağı yardığı âna dek

öyle bir bekleyiş ki bu
Tabduk'un dergâhından bizim diye giren bile
düşmeli utancı çok bir hayrete
öyle bir bekleyişle beklemeliyiz seni Yâr ki
Şems'in kıvılcımından tutuşan Aşk Pîri
demeli, görmemiştir cihan böyle bir ateşi

Bekliyoruz Yâr
orucunu açmak için

rahme üflenen ruhu bekleyen Meryem gibi
bekliyoruz
kalbimiz cennetle cehennem arası bir yerde
adına Âraf dedikleri
gözlerimizde sabrı telkin eden bir âyetin tefsiri dururken
sırrı gözyaşıyla yıkayıp adına s/âb/ır diyoruz
ve b/ekliyoruz
tohum toprağı yardı artık
geleceksin biliyoruz

***

YEDİ ADAMA GÜZELLEME






Şiir kokulu, türkü dokulu adamlar  

dağların sessizliği ayak uçlarında 

kehribar renkli yollardan geçerek 

gelip durdular kentin kapısında 

-kent ki çınar yaprağının damarlarına kazınmış iz 

kent ki buğulu camların ardında kalan giz 

yitirilmiş coğrafyaların kadim tanığı 

saklı kalan isyanların son sığınağıdır- 

yürüyüşlerinden tanıdı yeryüzü onları 

toprağın gergefine işledikleri adımlarından 

''yürürüm 

Irmaklar yürür ardım sıra'' deyişlerinden 

önce ırmağı ardından yürüten yürüdü 

ve yürüdü ardından ırmak ırmak  

altı ağrılı yaşamak 

Şiir kokulu, hüzün dokulu adamlar 

zamana devşirilmiş içlenmeler ellerinde 

zifiri bir sessizlikle haykırarak 

varıp durdular kentin orta yerinde 

durup sustular 

susup tebessüm ettiler 

omuz başlarında asılı duran yaralı kırlangıç sürüsüne 

gülüşlerinden tanıdı kuşlar onları 

acısı derinde gizli sancılı gülüşlerinden 

sonra yüreklerinden akan 

ve göğün gözlerine ağan yakarışlarından 

''Rabbim ne çok acı var'' deyip 

kederlerini ve hüzünlerini  

yalnız Rablerine arz edişlerinden 

Şiir kokulu,isyan dokulu adamlar 

''Kayaları kelimeler olan  

gamdan kurulu dağların'' yüreğinden  

öfke dolu naralar attılar  

kuşandılar bütün mısraları 

söylenecek ne varsa söylediler zamana 

gidişlerinden tanıdı gökyüzü onları 

kanatlanırcasına yepyeni diyarlara 

akarcasına delisi derin yatağına 

yeryüzünü yırta yırta gidişlerinden 

Şimdi,tanıyın sizde onları ey insanlar! 

çehrelerine kümelenmiş hüzün bulutlarından 

teslimiyetin acziyle bükülen boyunlarından 

ve secde duvağıyla Rahman'a süsledikleri alınlarından 

onlar,  

hamuru türküden,hüzünden ve isyandan yoğurulu adamlar 

çağa meydan okuyan yedi adamdılar 

öfkesi de sevdası da şiirden olan 

Yedi Güzel Adam'dılar 

                                                                  

***

(...)

Ne ayrılıklar

Ne hüzünler

Ne hüzzam sevdalar biriktirdik

Zamana dair.

Kimimiz emaneti emanet ettik bir başkasına

Kimimiz gayrının avuçlarına bıraktık

Gözyaşlarıyla ıslanan çehrelerimizi

Söz anlatamadık

Lisanı farklıdır deyip gönüllerimize.

Hiç birimiz dinletemedi akıl denen komutanın emirlerini

Yürek denen toy savaşçıya

Ve hiçbir yürek anlayamadı

Verilen kararların doğruluğunu

Kanayana kadar


***

ZELİHA MASALI

''Ben ateşler içinde İbrahim değilim

Ama

İbrahimî bir ateş var içimde

Her yanım yangın yeri

Her yerim bir yangından arta kalan matem sessizliği

Nice nemrut fermanıdır

Yaktıran ateşimi

Yandıran beni''
...

            Günlerdir zihnime üşüşen, yürüdüğüm yollara, baktığım yerlere kazınan, vücudumun her zerresine hükmeden kelimeler nihayet cümle halini almış, bir seher vaktinde niyaz olunmuştu İbrahim'e… madem cümle bir niyaz makamına ermişti yarım kalmamalı, bir seher vaktinde başlayan niyaz varmalıydı makamına vakitlerin en güzelinde. İbrahim'li yakarışlardan İbrahim'ce haykırışlara sıralanmalıydı cümleler. Oysa benim lügatim eksik,kelimelerim yorgundu ''düşüncelerimin ufuklar ötesi eli uzanıp dokunduğundan beri belleğime.''

             İbrahim'e dair biriktirdiklerimin hepsi uzun kış gecelerinde yüzüne güller düşürülmüş, tatlı tebessümlerle, sımsıcak bir sesle peygamber kıssaları anlatan, gözyaşlarıyla anlattığı kıssaları süsleyen bir annenin söylediklerinden ibaretti. O gecelerden birinde sıra dost peygambere geldiğinde, beş kelimeden oluşan bir kıssa dinledim annemin dilinden. İman, teslimiyet, ateş, aşk ve sadakat… ilk kez duyduğum bu kelimeleri anlamak için bir hayli yol kat etmem gerektiğini anladım zamanın bağrına doğru. Ve yolculuğum ilk dönemeçten sonuncusuna kadar bu kelimeleri devşirip, anlamlandırmakla geçti. Bir çoğuna vakıf olduğum kelimeler sıra aşka ve ateşe gelince kuytusuna çekildi birer birer. O vakit anladım aşkın ve ateşin;imanı,teslimiyeti ve sadakati anlamlandıracağını . Ve geriye bu iki kelimeden ibaret bir masal yazmak kaldığını. Ateşi bulmak kolaydı dinlediğim kıssalardan, okuduğum kitaplardan elbet ama ya ateşi yakacak aşk? O İbrahim'in kıssasının neresindeydi?

            Elimde kalanları heybeme doldurup, yolu peygamber şehrine niyetleyip çıktım kapıdan. ''şehirlerin de bir kalbi''olduğuna göre cevap peygamber şehrinin kalbinde gizliydi. Biliyorum gülümseyerek karşılayacak,''hoş geldin'' diyecekti bana Şehr-i İbrahim. Ve an geldi,yolculuk bitti,menzil göründü…

            Buraya kadar nasıl geldim,arabayı nasıl kullandım,yolda nelere rastladım hiçbiri hakkında tek bir fikir bile yürütemiyordum. Bir an gözüme ''ayn-ı zeliha çay bahçesi'' yazılı tabela ilişti. Ayn-ı zeliha gölünün çevrelediği bu şirin çay bahçesinde soluklanmak için köşede sakin bir masaya oturdum ve etrafımı çevreleyen olaylar halkasını izlemeye koyuldum. Ne konuştuklarını anlamadığım insanların tuhaf karşıladığım konuşmalarına dalmışken,az ötemde balıkları izleyen kız çocuğunun ağlayan sesiyle,dikkatim yanı başımdaki masada oturan çifte yöneldi.Buraya ilk kez geldiklerini anladığım çift,Urfalı bir çocuğun dilinden şehrin bahtına yazılanı dinliyordu.

 Sol yanımdaki tepede Hazreti İbrahim'in ateşe atılması için yapılan iki sütun… Tepenin hemen aşağısında '' ey ateş,İbrahim'e karşı serin ve selametli ol'' emri neticesinde ateşi suya, odunları balığa dönüşen göl ve asırların izlerini taşıyan balıklar… bu balıkları büyük bir ilgi ve hayranlıkla izleyen insan grupları…sağımda ise azametli duruşuyla ve göklere yükselen minareleriyle Halilür'rahman camii duruyordu. İnsan, Allah'ın evini gördüğü zaman bu azamete merhametle sığınmak istiyor. Bir an önce caminin içerisine girip alnımı secdeye vurup hıçkıra hıçkıra ağlamalı diyorum, geçmiş günlerden kalma pişmanlıklarla.Ağlamalı ve durmalı tövbeye ''Ya Rabbi ben pişmanım'' diyerek...

 Rahman ve Rahim olanın adıyla masadan kalkacakken omzuma dokunan bir el beni geri çevirdi. Gözleri asırlar öncesinden yola çıkmış bir haberci kadar yorgun,bir o kadar anlamlı ve ateşîn,örtüsünün altından görünen dalgalı,siyah saçları ve bakanı kendine hayran bırakan endamıyla etrafımda gördüğüm insanlardan oldukça farklıydı. Başını öne eğip hafifçe gülümsedi ve:

-sen,dedi. Sen ayn-ı Zeliha'yı bilir misin?

            Onun bu sorusu biraz önce gördüğüm ama üstünde fazla durmadığım tabelayı hatırlattı. ''ayn-ı Zeliha''… dört yıllık edebiyat tahsilim gereği tamlamayı çözmek pek zor görünmüyordu. Ayn: göz, gözyaşı. Tamlama ''Zeliha'nın gözleri ya da gözyaşları'' manasına geliyor.

            Peki Zeliha kim,ne işi var İbrahim'in hikayesinde. Teorik edebiyat bilgilerim tamlamayı çözmeye yetmişti ama Zeliha'ya dair bir fikir verememişti bana. Karşımda duranın cevap beklediğini hatırlayarak:

-         ben Zeliha'yı sadece Yusuf'un masalından bilirim,dedim. Okuduğum kitaplar,dinlediğim kıssalar hep Yusuf'un adıyla yazmıştı adını..

    Yüzündeki tebessümü biraz daha belirginleştirerek:

'' dinle o vakit bu hikayeyi. Ve yaşa. Kendi hikayeni yaşar gibi.''

…

             - İbrahim'in hikayesine düşen Zeliha asırları aşkına ağlatan,aşkına asırlar boyu ağlayan kadın…Zeliha, Nemrud'un uğruna canlar feda edilen,yürekler dağlanan kızının adı. Kralların,şehzadelerin,halkın aşkıyla yandığı Zeliha, sarayın putlarını yapan Azer'in,imanı ve sadakati temsil eden oğluna gönül vermişti ateşin de adıyla anılacağını bilmeden…iman ve aşk ateşi İbrahim'le düşmüştü Zeliha'nın gönlüne,Zeliha gönlünü İbrahim'in ateşine atmıştı ya,çok geçmeden İbrahim'in atılacağı ateş fermanı da verilmişti Nemrut dilinden.Putlara tapmayı reddeden İbrahim bir de saraydaki tüm putları kırmış ve onları kendine Rab edinenlerle alay etmişti. Nemrut'un en sevdiği adamının oğlu olsa da onun cezalandırılması,büyük bir mancınıktan ateş dolu bir çukura atılması kararlaştırılmıştı… Halkın arasında,sarayın koridorlarında yankılanan haber,en çok da Zeliha'nın odasındayken hissetmişti karalığını. Çıktığı dudaktan,yayıldığı yürekten hiç böylesine utanmamıştı. Bir haber ancak bu kadar acıtırdı bir yüreği. Zeliha acıyla kararan bir gecenin ardından yorgun gözleriyle baktı yapılan hazırlıklara. Birazdan ateş yanacak ve İbrahim herkesin gözü önünde atılacaktı ateşe. Daha fazla dayanamayıp koştu babasının yanına. Hıçkırıklarına karışan sesinin tınısı sineleri yakıp geçen bir melodi gibi  acı ve hüzünle dolu varıyordu babasının kulaklarına:

-   ''Baba,diyordu Zeliha. Ey baba! Ey halkını zulmün ateşinde yakan Nemrut… ya bırak İbrahim'i,kaldır fermanını ya da beni onunla birlikte at ateşe,kül olsun her zerrem.''

Zeliha başını ortaya koyup haykırdı haykırmasına ama Nemrut'un sinesindeki kalp görmez/duymaz olmuştu bir kere. Ve Zeliha….

    Bedenim dinlediğim hikayenin ağırlığını daha fazla taşıyamamış, dizlerimin üstüne çöküp hıçkıra hıçkıra ağlamaya başlamıştım.Mecalim yoktu daha fazlasını dinlemeye.Başımı kaldırdığımda etrafımda toplanan kalabalıktan başka kimse yoktu,kalabalığı yarıp onu aramamın da hiçbir faydası olmamıştı. O an anladım, peygamber şehrinde peygamber sevdalısı Zeliha'nın heybeme aşkın ve ateşin anlamlarını bıraktığını…

   Kendime geldiğimde vakit bir hayli geçmiş,yanımda getirdiğim iki kelimeye ek gözyaşını da heybeme bıraktıktan sonra kendimi camiinin avlusuna atmıştım.

   İbrahim'den miras yangınlarla,Zeliha'dan miras gözyaşlarıyla saat fecri vururken artık tamamlanmıştı  niyaz,asırları aşıp ulaşmıştı İbrahim'in yüreğine. İbrahimliklerin yüreğine…

  

'' Ahh İbrahim!

Benim Zeliha'm yok

Yangınlarına gözyaşı dökecek

Aynı ateşte kül olmayı göze alacak

Bir duam yok İbrahim

Serinliğe ve selamete ulaştıracak

Ey İbrahim!

Ey Ah'a dost,ateşe dost olan

Benim ahım ancak dudaklarında can bulur

Bir tek senin avuçlarından duyulur yakarışım

Haydi aç avuçlarını İbrahim

Dua dua döktüğün gözyaşlarıyla

Haydi aminle yanmışlığımı

Aminle Hakka adanmışlığımı

Aşk-ı Zeliha hürmetine ''

***

UNUTTUKLARIMIZ

İnsan; özünde ilahi nuru taşıyan, ünsiyet ve n/isyanı fıtratında barındıran hilkat harikası… İnsan, Yaradan'ın yeryüzündeki en büyük imzası, yaratılmışların en şereflisi… Göğsünde asılı duran yürek sayesinde şerefli kılınan varlık… Yüce Yaratıcı'nın ruhundan ruh üflediği, meleklerine secde emri verdiği, âlem içinde âlemleri kendinde barındıran… Düşünen ve hisseden, aklı ve kalbi olan varlık…

Geçmişten günümüze insanlık tarihine bakacak olursak, her devirde ve her asırda yürek ve akıl terazisini eşitleyebilmiş, aklının süzgecinden geçirdiklerini yüreğinde damıtabilmiş, aklı yüreğe, yüreği akla kurban etmeden kendi çağına hükmedebilmiş insanı görürüz. Ta ki günümüze kadar…

Yirmi birinci yüzyılın rasyonalist ve modern insanı, aklının sınırlarını zorlayarak bir teknoloji ve bilgi çağı meydana getirmiş, bu çağa kalbini, ruhunu ve mutluluklarını kurban etmiştir. Bizim terazimizin akıl kefesi ağır bastığından beri unuttuk bir kalbimizin olduğunu… Kalpsizliğimiz bizi, kurduğumuz o mükemmel çağa esir etti… İlkin kalbin en büyük sermayesi olan sevgiyi unuttuk. Sevdik; sevdik çünkü… Sevdik belki… Sevme eylemimizin sonundaki noktalar sonsuza giden sayılarca arttı. Sevemedik sonuna nokta koymadan ve koyamadık beklentilerin sonuna bir nokta zamana aldırmadan…

     Sevmeyi unutunca hissetmeyi de unuttuk. Yüreksizdik yaşarken, hissiz, aldırmaz… Sonbahar yağmurunun hüzünlü melodisi hoş bir tını bırakmadı örneğin kulağımızda; göremedik eylül vakti düşen yaprağın ayrılık sahnesini. Rahmet rahmet yağan yağmura inat, yapay çiçeklerle süslenmiş bahar dallı şemsiyelerimizin altına sığındık. Cilası bozulmasın diye markalı ayakkabılarımızın, yürümeye bile korktuk rahmetin serildiği caddelerde. Biz modern dünyanın sağır yürekleri duymadık. Duyamadık sokak başlarını tutmuş çocuk çığlıklarını. Işıl ışıl gözleriyle etrafına tebessümler dağıtan çocuk yüzler hep ıskaladı kalbimizi.

Anadolu'nun çorak topraklarına has yüreklerimizde sevda tohumları filizlenmedi bizim. Bir türküye öykü olamadık sevmelerimizle, bir şiire mısra olamadık. Asırlara kazınan aşklara yazılmadı adımız. Sahi bizim cümlelerimiz var mıydı zamana şerh düşülen, yoksa başkalarının fiyakalı sözleriyle mi avuttuk kendimizi?

Biz… Zamanın düş yorgunu yürekleri! Unuttuklarımızı hatırlayabilseydik, ceplerimizde biriktirdiğimiz hüzünlerle ve yanağımıza dokuduğumuz tebessümlerle zamana başkaldırırdık. Oysa biz unuttuğumuzu bile unuttuk insanlığımızın verdiği sorumlulukla…

***

YARALI KUŞUN BÜYÜYOR ANNE

Büyümek böyle mi olurmuş anne
Böyle sancılı
Böyle yaralı
Kör kuyularda kaldığımdan beridir
Korkmuyorum karanlıktan
Şimşekler beynimde yankılandığından beri
Bölünmüyor uykularım
Yüreğim kanadıkça
Duymuyorum acısını dizlerimin
Anne
Yaralı kuşun büyüyor

Artık kırmızı pabuçlarımla dolaşmıyorum ortalıkta
Allı pullu elbiselerle şirinlik yapmıyorum sana
Oyuncak bebekler sallamıyorum ayaklarımda
Düşünce ağlamıyorum
Ağlamak güzeldi oysa
Ne zaman düşsem ve ağlasam
''hadi öpeyim de geçsin yaralı kuşum'' derdin
Öpsen geçer mi acısı kalbimin anne
Avutur mu sözlerin beni
Silinir mi sahte gülüşlerin açtığı izler
Eğilsem toplar mıyım masumiyetimi
Ellerimin temizlenir mi kirleri
Yaralı kuşun büyüyor anne

Anne
Tebessümü bir sokak çocuğunun
Kirli yüzüne bırakmış
Özgürlünü müebbete mahkûm bir ölünün gözlerine
Ve sesini son çığlığına martıların
Büyüyor yaralı kuşun
Demek büyümek böyle olurmuş anne
Böyle sancılı
Böyle yaralı
Böyle yalanlı…

***

BEN BİR YARALI KUŞUM ANNE

Anne

Benim hayallerim niye soğuk

Niye ısıtmıyor güneş ülkemi

Bahar cemreleri niye düşmüyor toprağıma

Yemiş vermiyor ağaçlarım

Nehirlerim kurumuş

Niye anne

Niye ölüyor gökyüzümde kanat vuran kuşlar

Oysa ben baharlara yazgılıydım

İlk yaz sevinçleriyle uyanırdım her sabah

Papatyalar toplardım minicik ellerimle

Uçurtmamı takardım kanatlarına güvercinlerin

Rengârenk gülüşler bırakırdım avuçlarına

Yanağımdaki çukuru kim kapattı anne?

Adımı kara kışa kim yazdı?

Kim saldı karanlıklarını şehrin üzerime?

Ben karanlıktan korkarım bilirsin anne

Gök gürültüsü böler uykularımı

Bir çığlık fırlatır yatağımdan

Yoksa duymuyor musun hıçkırıklarımı

Korkuyorum anne

Korkuyorum artık yaksınlar ışıklarını dünyanın

Çocuklar korkunca

 En çok annelerini özler

Bir de sabahları

Anne benim gecelerim niye varmıyor sabaha

Avuçlarımda buz tutmuş dualarım

''Âmin''leyemiyorum anne

Sesim yankısını yitirmiş derinlerde

Haykıramıyorum

Dilim dönmüyor, dudaklarım yorgun

Yorgun bedenim

Yılgınım

Çaresizim anne

 Tutsana ellerimden

Kanayan dizlerime merhem sürsene

Öpsene gözlerinden yaralı kuşunun

Bak örgüleri bozuldu saçlarımın

Yalan değil

Okşa diye söylemiyorum saçlarımı

Anne

Bir dokunsan yaralarıma iyileşeceğim

Bir gülsen ısınacağım

Bir baksan

Bütün yıldızların toplaştığı gözlerinle

Avunacağım

Bırakma beni dünyanın kucağında anne

Senin kollarında ölmek istiyorum

Ölüm sıcacık dururken kollarında

Anne

Ölmek istiyorum

***

GİDİYORUM

Artık gitme vakti

Bütün yaşanmışlıklarla doldurup

Boş bir sayfayı

Hüzne ve sevince

İsyana ve sükûta

Ve dahi bir ömre ait ne varsa

Ne varsa sana dair

Bir bir sıralayıp veda cümlelerini

Gitme vakti bu şehirden.

Biliyorum

Geceden başlamalı bu yolculuk

Biliyorum henüz aydınlanmamalı şehir

Duymamalıyım

Çocukluk günlerinden kalma

Sevinç çığlıklarımı

''kal'' dememeli fotoğraflar.

Sanki hiç yaşamamış gibi

Hiç seyretmemiş gibi akşamın hüzünlü rengini

Adımlarım hiç dolaşmamış gibi sokaklarında

Sol yanım yaralı ve yenik

Başım inadına dik

Biliyorum

Ne varsa yaşadığım,

Zamana şerh düşüp

Gitmeliyim bu şehirden.

Umutlarım,

Sokak lambalarının titrek ışığına emanet

Gülüşlerim,

Kahkahası bol caddelere terk

Eylül yorgunu gözlerimde

İki damla yaş

Yüzümde,

Ömrümün son baharından kalma tebessüm

İçimde,

Zamana yenik düşmüş bir aşkın sızısıyla

Gidiyorum bu şehirden

Gidiyorum…
 ***

DÜŞ GÜZELİ

Bir düşe düşerim ansızın

Ellerim uzanır sonsuzluğun orta yerine

Ortasındadır yüzün sonsuzluğun

Her bir dokunuşumda

Bir başka güzellik akseder

Bin yıllık duanın serinliği vurmuş yüzünden

Avuçlarıma

Ötelerden bir nişan

Ötelerden bir yankı yüzün

Ve dua dua çıkılan miracıyla

Yüzün kıblesidir aşka düşmüşlerin

ben bu düşe düştüğümden beri

zamanı eskitir

zamansızlığın kıyısında gözlerin

asırlar önce yağan yağmurun

ıslaklığı durur

ayaklarıma dolaşan saçlarında

ve sesin…

çağlar ötesi bir haberi müjdeler gibi sesin

çağlar öncesi devirlerden

ben bu düşe düştüm düşeli

mürekkebine hüzün damıtılır kalemin

kağıdın şah damarına ismail'in bakışları saplanır

ortasından başlar gece

en münzevi

en zifiri

en hüzzam yerinden

sonra ben en sevdalı yanımla

ve en hoyrat sesiyle yüreğimin

adını fısıldarım hece hece

adını geceye

adını

ey düş güzeli!