DÜKKÂN MEKTUPLARI-27 / Mehmet Muharremoğlu

Ahmet Abi’nin Dijital Günlüğüne Notlar-2


Devletiniz tarih yazıyor Ahmet abi. Devletiniz Suriye’de Irak’ta, Libya’da, Mısır’da Filistin’de yedi düvele karşı zulmün karşısında durdu. Hâlâ da zalimlerin, teröristlerin, kan emicilerin hesabını görmeye devam ediyor.                                        
Başka bir anda başka bir yerde gene tarih yazıyor devletiniz. Küçük bir çocuğa cebinden çikolata çıkarıp veriyor. Yaşlı Ahmet Amca’nın tarlasını sürüyor.  Devletiniz beline önlüğü bağlıyor, önlüğüne biber biderini koyup Ökkeş Amca’nın tarif ettiği gibi ekiyor. Sonra da güzelce tapanlıyor. 
Devletiniz Zöhre Teyze’nin kocasından kalan tekaüt maaşını kapısına getirip kuruşuna kadar sayıp teslim ediyor. Posta dairesinden emekli Selahaddin Bey’in poğaçalarının zeytinli mi peynirli mi olacağını sorup not ederek sıcak sıcak kahvaltıya yetiştiriyor.
Devletiniz Ahmet Abi, Hatice Teyze’nin her Çarşamba gittiği köy pazarından her zaman alışveriş yaptığı köylü kadınlardan istediği evsaftaki pazıyı bulup iki bağ alarak akşam çorbasına doğruyor.     
Devletiniz çığın altından sağ salim çıkıyor. Depremde yıkıntıları aralayıp ayağa kalkıyor. Şükür ne çığ altında kaldı ne depremde yıkıldı. Biliyoruz ki koronaya da yenilmeyecek. Üdebanız devletlerin yok oluşundan dem vurabilir. Uluslar arası güçlerden, çok uluslu şirketlerden bahsedebilir. Başbuğunuz Tanrı Dağlarına dönebilir. Ergenekoncular yeniden huruç çalışmaları içine girebilirler.  Devletiniz dimdik ayakta.
Halkınız, evet, Türkler köylü Ahmet abi. Bunu kabul ediyorum. İki günlük sokağa çıkma yasağı için tedarik görme hengâmesinde fırıncı ile kavga edenler mi dersin, sıra kavgası çıkaranları mı dersin. Market boşaltanlar, petrol kuyruğuna girenler. … Marketi, fırını anladık da köylü Türklerin sokağa çıkma yasağı öncesi otogaz kuyruğunda ne ararlar, onu anlamak mümkün değil.  Halkınız saf Ahmet abi, onlar da adam olacak.
Ancak, mesele siyasi kahraman meselesi falan değil. Mesele devlet-i ebet müddet meselesidir. Mesele devlet-i millet meselesidir.  Devletiniz büyük devlet olduğunu hatırlamıştır. Devletiniz karantina günlerinde sokak hayvanları için genelge çıkarmıştır. Devletiniz milletlerarası üst kuruluş bürokrasisine merhameti öğretmektedir. Dayanışmayı öğretmektedir uluslar arası sisteme.
Halkınız saf Ahmet abi. Hem sözlü kültüre hem de görsel kültüre sahip bir işadamı bir zamanlar bir araştırmamda verdiği mülakatta “Maraşlının aklı gözünde, komşusundan görecek; ancak o zaman harekete geçer” demişti. Medenileşecek halkınız da.
Amma velakin mesele şahıslar meselesi değildir. Sokakta, partide, belediyede not ettiklerimiz de var. Bunlar gelir geçer. Mesele cumhurreisi meselesi değil. Mesele devlet millet meselesi. Millet bütün bu yapılanlara rağmen, evet, bunların çoğu maddi kalkınmaya münhasır gelişmeler, millet not ettiklerini önüne alıp şahısları değiştirebilir. Amma devletimiz dimdik ayakta, ayağa kalktı devletimiz.

Biz buradayız Ahmet Abi. Çikolatasını alan çocuğun gülüşündeyiz. Şerafeddin amcanın duasındayız. Fatma ananın yardım kampanyasına bağışladığı altmışbeş aylığındayız. Fidanları bahçesine dikilen Fatma ninenin ıslanan yaşmağındayız. Evlerin kapısına götürülen kuru ekmeğin buğusundayız.  Biz Van Gürpınar’da Kürt Keve ananın tandır ekmeğini yapmak için tandırın kenarına bağdaş kurup oturan, tandıra ekmek süren jandarmanın parmaklarının ucundayız Ahmet abi.
Gerçi senin bu genç dükkancılar eski ceberut devleti ne bilsinler! Hoş, senin de despot olduğunu söyleyip despotizm tarifi yapıyorlar fildişi kulelerinde ya; konumuz o değil. Bunlar jandarma dipçiğini enselerinde hissetmediler Ahmet abi. Toy bunlar. Senin despot olduğun konusuna gelince, o da adaletin gibi adamına göre Ahmet abi. 
İnsanı yaşat ki devlet yaşasın; düsturumuz budur. Devlet her zaman böyle değildi. Devletin sadece asık suratını gördüğümüz zamanlar da oldu abi. Devletin postalını, dipçiğini gördüğümüz zamanlar da oldu. At sahibine göre kişner demişler. Batı tipi azgın bürokrasiyi ehlileştirmek kolay olmuyor efendim. Devletin kendi adamlarına sahip çıkması; adamlarını sahipsiz bırakmaması da gerekir. Devletin yaşaması için bu konunun ihmal edilmemesi gerekir. Devleti yaşatmak için; milleti yaşatmak için kanını canını ortaya koyanlar, sağlığını ortaya koyanlar unutulmamalı; unutturulmamalı. Halkımız unutmuyor. Girdiğim esnaf işletmelerinde şehidimiz Fethi Sekin’in, şehidimiz Ömer Halisdemir’in fotoğraflarını görüyorum. Altında şöyle yazıyor: “Unutmayacağız, unutturmayacağız”. Onların şahsında halkımız şehitlerini unutmuyor. Devletin de şehit ailelerini ve gazilerimizi unutmaması, unutturmaması gerekir.  Hayatları boyunca onların yanında olması gerekir.
Devletin yaptığını vatandaş da karşılıksız bırakmıyor. Ben yetiştim geldim; nenem rahmetli, dualarında Abdulhamid Han’ı anar, Allah onu başmızdan eksik etmesin diye dua ederdi. Kırşehirli Aydın Battal’ın Sağlık Bakanı’na söylediği methiyenin dizeleriyle virgül koymak isterim bu bahse:
“Tüm dünyanın koronası gelse de/ Sağlık Bakanımın eli yelse de
Sıkıştırır döver onu köşede/ Biz sana güvendik Fahrettin abi
Yakın olsan ben silerim terini/ Bir Muhsin'in bir de senin unutamam yerini
Korkmayacağım çekmeyeceğim dilimi/ Allah razı olsun Fahrettin abi
O kanlı gözlerin hakkı ödenmez/ Bazı gerzek bu hakları bilemez.
Taraf tutar dürüst adam diyemez/ Allah razı olsun Fahrettin abi”

Biz buradayız Ahmet abi. Hiçbir yere gitmiyoruz. Ya da şöyle mi seslenmeliyim: Toparlanın sefer var Tuna’ya doğru!

***
Duydum ki karantina günlerinde Cuma kapusunu sanal dükkânda açtırıyormuşsunuz. Şimdilik genç dükkâncılarla toplanıyor imişsiniz. Türkiye’nin dört bir tarafından, hatta Anadolu’nun Somali yöresinden genç dükkâncılar Cuma sohbetine dâhil oluyor imiş. Yine duyduğuma göre, farklı illerden dükkâncılarla buluşmak hoşunuza gidiyormuş. Üdeba dostumuz ve Mehmet Yaşar dostumuz başta olmak üzere genç dükkâncılarla reel politik tartışmaları yürütüyor imişsiniz. Ahmet Cihat gibi bazıları bağlamalarıyla türküdarlık talimi de yapıyormuş.
Dijital dükkânınız hayırlı olsun abi. Bu faaliyetleriniz Bir Hocam’a aktarıldığında memnun olmuş, hatta “korona günlerinden sonra da aynı minval üzere devam edilsin” buyurmuş. Reisicumhurumuzun da buyurduğu gibi korona günlerinden sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacak Ahmet abi. Mesela reel dükkânın dışında bir de dijital dükkân olduğuna göre Dijital Dükkân Mesul Müdürü farklı bir arkadaşımız olacak. Bu ilk değişiklik. Bu durumu nasıl kontrol etmeyi düşünüyorsunuz?
Dijital dükkâna tüm dünyadaki dükkân ehli katılabildiğine göre, “gurbet” kavramı yeniden tanımlanacak mıdır? Dışarı gurbeti, reel dükkân olan Dükkân-ı Yemen’e göre tanımlanmış ve gurbet derecelendirmeleri buna göre yapılmıştı.  O halde dijital dükkân için de bir isim ve gurbet tarifi gerekmez mi? Yemen, Dünya harbinden kalma yaramız idi. Dijital dükkân için post-modern dönemlerdeki yaralarımızdan birinin adı verilebilir. Dükkân-ı İdlib olabilir, Dükkân-ı Onbeş Temmuz olabilir. Ya da doğrudan müsebbibi olan salgının adıyla anılabilir: Dükkân-ı Korona.  Bu dükkân geçici mi olacaktır yoksa Muzaffer Hocam’ın da işaret ettiği gibi, kalıcı hale getirilecek midir? Buna göre gurbet tarifi de yenilenmek gerekir. Dijital dükkânda kim kaçıncı dereceden gurbetzede sayılacaktır?
Dükkân-ı Yemen’de gurbet, karasal uzaklığa göre belirleniyordu. Sanayi İnkılabı ölçülerine göre idi uzaklık ölçülerimiz; kilometre cinsinden. Buna göre de gurbetzede dereceleri belirleniyordu. Şimdi yeni bir inkılap gerçekleştirdiniz Ahmet abi. Karasal uzaklığı, kilometre ölçümünü kaldırdınız ve evden dükkân uygulamasına geçtiniz. İnternetteki 5-G uygulaması ile de hiç gecikme olmaksızın reel ortamdaki gibi, veri ve süre kaybı olmadan iletişim kurabiliyorsunuz. Şimdi gurbet, internete bağlanabilenler ve bağlanamayanlara göre yeniden tanımlanmalı değil mi? Mesela Somalili Mahmud, Somali’den dükkâna gelebilirken, Başbuğ, Karaman’dan gelemiyor. Ya da Oflu Süleyman, Giresun Espiye’den dükkan oturumuna dahil olurken, Maraş Merkez’deki türküdar başakanımız Fazlı kardeşimiz dükkan saatine yetişemeyebiliyor.  Reel dükkan kapısını hiç sektirmeden müdavim olan Mithat abimiz, Hasaneyn ağabeyler dijital dükkana dahil olamıyorlar. O zaman kim gurbette kim değil?
Dijital dükkânda muafiyet ve istisnalar nasıl tespit edilecektir? İnternet ve bilgisayarı olmayanlar mı muaf sayılacaktır? Yoksa bunlar günümüz dünyasında mazeret kabul edilmeyip o saatte fiilen iş başında olmak gibi mazeretler mi kabul edilecektir? Dijital dükkânda tatlı yemek serbest midir? Yeni oluşuma göre misafirliğe gitmek, misafir kabul etmek dükkân oturumuna katılmaya engel teşkil etmeyecektir. Dolayısıyla bu faaliyetler dükkân yasakları kapsamından çıkarılabilir mi? Gerçi şu sıralar bu faaliyetler devlet tarafından yasaklanmış durumda amma bazı dükkâncılar bunu ileri sürebilirler.
Korona günlerinden sonra dükkân ve mağara kavramlarının mahiyeti ve muhteviyatı acaba nasıl değişecektir? Bir Hocam dijital dükkânınızın neresindedir Ahmet abi? Bir hocam (iki kişi olarak)  dijital dükkânınıza şeref buyursa haliniz nice olur Ahmet abi? Dijital dükkânda gönül talimi nasıl yapılacaktır? İnsanların halleri birbirine nasıl bulaşacaktır? Bu “bulaş” günlerinde insanlara nasıl ulaşılacaktır? Dijital Dükkân mağara yerini tutacak mıdır? Ya da söylenildiği gibi eski alışkanlıklar, eski kavramlar, eski yönetim ve denetim usulleri değişecekse yeni durum için post-mağara/post-dükkân mı dememiz gerekir? Yani “mağara-sonrası/dükkân-sonrası” isimlendirmesine hazır olmak gerekir mi? Belli bir mekâna bağlı olarak yapılan bilgilendirme toplantılarının ismi seminer idi biliyorsunuz. Mekâna bağlı olmaksızın internet üzerinden yapılan benzer sunum ortamlarına seminerden bozma “webinar” demeye başladılar. Üdeba bazı webinarlara katılıyordur tahmin ediyorum. O bilir, ona sorabilirsiniz. Ordan hareketle, “Web-mağara” dijital ortamdaki yeni mağara konseptini karşılayacak bir isim olabilir mi?
Dijital Dükkân için de bir Dükkanname yazılacak mıdır? Fikir ve gönül talimlerimiz nasıl devam edecektir? Dijital dükkânın kaideleri nelerdir? Kaçta gelip kaçta kalkmak (yatmak mı demeliydim) gerekir? Dijital dükkândan gurbete uğurlama, dijital dükkân gurbetinden gelenleri karşılama var mıdır?
Dil kapısı dijital dükkânda nasıl açılıp nasıl sırlanacaktır? Dijital dükkânın kapısında nasıl beklenir? Dil talimi nasıl yapılır? Dükkân-ı Yemen, yeni çağa, yeni döneme, korona sonrasına hazır mı Ahmet abi? Destek gruplarınız çalışıyor mu? Devlet sokağa çıkma yasağı süresince vatandaşa ekmek dağıtıyor; yardıma muhtaç olanlara bin liralık zarflarla destek gönderiyor. Siz bu dönemde dükkâncılara fikir ve gönül talimi yaptırıyor musunuz? Dükkân ehlinin kapılarına fikir ve gönül talimi destek ekipleriniz bin miligramlık zarflarını bırakıyor mu?
Arz-ı hürmet ederim.
12 Nisan 2020/Sokağa çıkma yasağı günleri/ Kahramanmaraş                                  




***
DÜKKAN MEKTUPLARI-25
Ahmet Abi’nin Web Sayfasına Notlar-1

Çok sokrandınız Ahmet Abi. Türklere çok laf ettiniz. Tatlı su Müslümanlığı diye bir kavram icat ettiniz, mutedil esnaf Müslümanlığı dediniz, insanları sopaladınız. Evden çıkmıyorlar, yatsı namazı sonrası sütlerini içip yatıyorlar ya da televizyon karşısında aptallaşıyorlar diye çok üstelediniz.  İnsanlar bulaşıcı bir illet yayılmasın diye - başta siz olmak üzere  -devlet zoruyla evlere kapandı. Kimisi daha çok televizyon seyretmeye başladı. Kimisi daha erken yatar oldu. Kimi kontrol edebiliyorsunuz? Haa, çokça konuşulduğu gibi çip takıp takip etme proceniz varsa ona bir diyeceğim yok. Bundan sonraki merhale o deniyor; siz  onu da yaparsınız evel Allah!

Mayın dediniz, mayınlı bölge dediniz; çarşıdaki insanlara laf ettiniz. Devlet çarşıda dolaşanlara kimlik sorup ceza yazmaya başladı. Çarşıyı bomba imha uzmanı edasıyla boşalttınız.

Tarhanalık yoğurtlar kaça gidiyor diye Hasan Abi’ye kızdınız. Köylülere maraklandınız. Firikçiler sinek avlar oldu. Yoğurtçu Yakup bu hafta bizim eve yoğurt getiremedi. Garip guraba köyden bir satır yoğurdu şehre salamaz oldu. Amma şükür ki tatlıcılar çalışıyor. Tatlı fikri öldürür desen de Allah’tan tatlıya çok karşı duramazdın da onlar kurtardı yakayı.

Batıya giden oğullar memleketi unuttular diye dertlendiniz. Batı’ya giden bütün vatandaşlar dönmek için müracaat ediyor. Devlet, on kişi için uçak kaldırıp vatandaşları ülkeye getiriyor. Gözünüz aydın Ahmet abi, Batı’ya giden sekizinci oğul döndü; arınsın, temizlensin hastalıklarından, özüne dönsün diye karantinaya alınıyor.

Alafranga tuvalet yapan müteahhitlere bozuk çaldınız, otellerde, kongre merkezlerinde ortalığı ayağa kaldırdınız. Bütün dünyada alafranga tuvaletler sökülüp yerine alaturka taş döşeniyor.  Alaturkayı beceremeyenler de taharet musluğu taktırıyor.

Yozlaşmadan, müptezellikten şikayetçiydiniz haklı olarak; bütün modern eğlence mekanlarının kapısına kilit vuruldu. Müslümanlar akledip töcbe istiğfara vesile olsun diye camiler de kapandı. Gerçi evde Cuma namazı fetvası sordurduğunuz  da biliniyor.

Ahmet abi, bin miligramlık ateş derdiniz, her gelene ateşin var  mı diye sorardınız; devlet elinde ateşölçer, bütün şehirlerin girişinde ateş ölçüyor! Bütün dünya 40 derecelik ateşlerde yanmaya başladı.

Misafirlik, ziyaretçi görüşü, çay daveti mazeret olamaz diye kurallarınız vardı; devlet misafirliğe gitmeyi yasakladı. Düğün salonlarının modern afet olduğunu beyan ettiniz, salonlar kapatıldı.  Yalnız berberlerle ilgili problem neydi; onu anlayamadım.

Devrim dediniz, dünyada köklü bir devrim gerçekleşiyor. Heyhat, doğru, hiçbir devrim gül suyuyla yapılmaz ama bütün devrimler de önce kendi evlatlarını yemiş tarih sahnesinde. Öyle görünüyor ki, Cuma kapusu meselesinde Bir Hocam’ın dahli olmuş. Devlet kapalı ya da açık mekanlarda zahiren bir arada bulunmayı da yasaklamış.  Yine sizin Devrim kaideleriniz arasında yer alan “içeri girmek”, “içerden çıkmamak” da devlet eliyle mecburi hale getirildi.
Buyurun Ahmet abi. İçeri girmek, içerde olmak! Bu da sizin dükkancılardan istediğiniz 
en temel kurallardan biri değil mi! İçerden çıkmadan içerde olmak! Devrim kendi evlatlarını yermiş Ahmet Abi. Bir Hocam’ın bizi sınadığını ifade ettiğiniz içeri sohbetleri bu olsa gerek. Bunu da siz talep ettiniz Ahmet abi. İçeri gurbetinde olmak sizin talebiniz değil miydi abi? Şimdi şikayet etmek nicedir?

Devriminiz kutlu olsun abi!


5 Nisan 2020-Tekerek Yolu.

***
DÜKKÂN MEKTUPLARI-20

Hastayım Hakim Bey Affımı Talep Ederim *

Muhterem Hakim Bey’e ve Doktor’a…

Yaralandık Ahmet abi. Yaramız gün geçtikçe derinleşiyor. Buradan geçen atlıların yaramıza baktığı da yok. At gözlüğünü atlara takmıyorlar artık Ahmet Abi. Atlılar kendisi takıyor at gözlüğünü: Adı oluyor sanal gözlük.

Hepimiz sanal gözlük takıyoruz. Yedisinden yetmişine her birimizin elinde birer sanal gözlük. İngilizcesini söylemek de havalı. İngilizcesinin baş harfleriyle satılır internette: VR yani virtual reality.  Savaş Hocamın ifadesiyle “doğru yalan”. Savaş Hocam yıllar öncesinden bu günleri görmüş sanki. Gerçekmiş gibi, hem de üç boyutlu ama sanal, yani kuyruklu yalan. 
Kimse kimsenin halini sormaz oldu. Daha doğrusu dakika başı soruyoruz. Ama sanal. Komşu komşunun külüne muhtaçken malına sahip çıkmayanlar komşusunu hırsız eder oldu. “Bugün buldum bugün yerim, hak kerimdir yarına/ Rızkımı veren Huda’dır kula minnet eylemem” diyen kaldı mı Türk Müslüman ülkesinde? Ki büyükler “bunu Bağdat’ın Basra’nın köpekleri de yapıyor” demişler.  “Cümlenin rızkını veren ol gani settar iken/ Yeryüzünün halifesi hünkara minnet eylemem” deyişini dilinden düşürmeyenler elimizden gideli çok oldu. Hayreddin Karaman Hoca, ülkemizde müteahhitlik yapmak isteyen ama işin çeşitli merhalelerindeki bazı işlemlerden dolayı hüküm soran vatandaşa rüşvetin haram olduğunu beyan eden makale serdediyor gazetede bugün.

Koşuşturuyoruz, yuvarlanıp gidiyoruz. Düz vatandaşız biz Ahmet abi. Göbeğimizi de kaşıyoruz, demliği bitirene kadar çay da içiyoruz. Dibini buluyoruz yani. Eskiden masallarımız vardı. Dağların ardını aşmak, kırk kapıdan geçip padişahın kızına iksir yetiştirmek çocukların hülyalarını beslerdi. Nenesi ninni söyler, masal anlatır uyuturdu bebekleri. Akşama kadar dışarıda oyunda ya da işte yorulan çocuklar akşam yemeğini zor yerdi. Sabahın ilk ışıklarıyla uyanırdı. O dönemin son çocukları bizdik Ahmet abi. Belki bizden bir iki nesil sonrakiler de hayal meyal bir ninni hatırlarlar babaannelerinin dilinden. O zaman da düz vatandaştık. Ama ninnilerin, masalların, halk hikayelerinin, son Delta radyolardan çalınan TRT türkülerinin beslediği organik vatandaşlardık. O zamanlar çayın, sohbetin, sofrada tencerenin dibini buluyorduk. Ama neticede her şeyin bir dibi vardı. Dibi görünmeyen sulara da girmezdik. Haram nedir helal nedir öğrenir, bilir ve amel ederdik.

Şimdi çocuklarımız dibini bilmedikleri sulara girer oldu. Her gün baraj sularında, sulama kanallarında akıntıya kapılan fidanlarımızın haberleriyle uyanır olduk. Bir de internet akıntısı var ki onun ne dibini bilen var ne debisini. Bir de 5G çıkacakmış diyorlar önümüzdeki sene. 5G’yi tercümanına sor Ahmet abi. Ürpertici bir tablo anlatıyor bilenler.
Şimdi çizgi filmlerle büyüyor bebekler. Nenesi dizi seyretmeyen bebeler vardır belki bazı defineye malik viranelerde. Ne mutlu onlara. Torununa ninni söyleyen analar, neneler kalmıştır belki kıyıda köşede. Ama kahir ekseriyet böyle. Çocuklar Kaf Dağı yerine labirentleri aşıyor bilgisayarın karşısında sanal terör oyunlarında. Üstelik polis rolünde terörist kovalamıyor, terörist rolü veriliyor ve polisten kaçmaya, hırsızlık yapmaya çalışıyor. Bunları başarırsa oyunu kazanıyor. Yırtıcı hayvanlar falan da var sanırım arada mücadele ettikleri. Yedi başlı ejderha gibi ama şekil olarak zihin bulandırıcı. Eciş bücüş, insan, hayvan, ejderha arası yaratıklar.  Çocukları doğrudan gerçek hayatta tehlikeli faaliyetlere sürükleyen intihara sürükleyen oyunların haberleri her gün televizyonlarda anlatılıyor.

Beş altı yaşından on on beş yaşına kadar bu şekilde sanal oyun oynayarak büyüyor çocuk. Evde tablet, dışarı çıkarsa internet kafe. Sonra bir gün delikanlı oluyor. Arkadaşlarıyla dışarı çıkıyor. Kendisine eğlence arıyor. Her şeyi sanal gerçeklik gözlüğünden görmeye alışmış. Ondan sonra yolda bulduğu kediyi köpeğe parçalatmayı oyun belliyor. Soru soran gazeteciye “seni öldürsem üzülmem, kediye mi üzülecem” diyor.

***

Şimdi siz söyleyin hakim bey, önünüze gelince bu çocuklar nasıl hüküm vereceksiniz? Rahmetli Aşık İmami’nin “Ala Gömlek” deyişini bilir misiniz hakim bey? “Gel danışalım obaya, evlat gıyar mı babaya/Şikayet ettim Mevlaya, garagola demem  seni”.  Evladına kıyan babalara hiç giremeyeceğim. Siz bunların bin mislini biliyorsunuz. Seyhan Nehri’nde kaybolan uyuşturucu bağımlısı gencin annesinin feryadını, yasını hangi savcı duyacak efendim? “Ölüsü çıkarsa şeker dağıtıp davul çaldıracağım” diye feryad-ı figan eden bir ananın çığlığını, yüreğinin yangınını hangi hakimin hükmü söndürecek? Çocuklarımızı zehirleyen çetelerin boynuna yağlı urgan geçirebilecek bir babayiğit yok mudur? Adalet istiyoruz hakim bey! Memleketin dört bir yanında çocuklarımıza kıyan canavarları kimin vergisiyle besleyeceksin hakim bey? Adıyaman’da onüç yaşındaki fidan boylu Hüseyinimize kıyan caniyi babası Sadık ustanın asgari ücretinden kesilen vergilerle mi besleyeceksin hakim beyim? Hangi vicdana hangi adalet anlayışına sığar bu hüküm?

Ahmet abinin bin miligramlık türkülerinden biriyle bir kez daha sorayım: “Uyan Alim uyan uyanmaz oldun/Yedi bıçak yarasına dayanmaz oldun” Hüseyin’in vücudunda da altı bıçak yarası bulunmuş. Sen Ali’yi öldürenden daha insaflıymışsın diye cezada indirim mi yapacaksın hakim bey? Giden canlar seri sonu ürün mü? Ali’nin, Hüseyin’in akan kanı bir damla şurda dursun,  gözü yaşlı anaların gözünün tek damlasının hesabını yarın ruz-ı mahşerde nasıl vereceksin hakim bey?

Peki doktor beyim,  Seyhan nehrine düşüp kaybolan uyuşturucu bağımlısı genç “kurtuldu, asıl bu gün yaşamaya başladı” da, ailelerinin de kendilerinin de hayatını zindan eden bu illetin pençesine düşmüş gök ekinlerimizin tedavisi için hangi reçeteyi yazacaksınız? Yara vücudu sarıyor doktor bey! Hastalıklarımız değişti farkında mısınız doktor bey? Eskiden ince hastalık vardı, kötü hastalık vardı. Devası bulunmazdı. Ağıtları yakılırdı. Maraş’tan gelen haberle Meyriğin yasını tutmaya devam ediyoruz. Ankara’dan “eyolursun diye köye yollanan” Hatice’nin yaralarının trende sarsıldığını, Keskin’e varanda kopan kıyameti Hacı Taşan’ın ağzından gözümüz yaşlı dinlemeye devam ediyoruz. Şimdi söyleyin bana doktor bey, bu bağımlılık illeti ne menem bir hastalıktır? Bu nasıl bir yaradır ki kötü huylu ur gibi vücudumuzu sarar amma kesip atamayız? Amma devası nedir? Hazık hekim değil misin sen? Ursa ur, ince hastalıksa ince hastalık? Ne yiyip ne içmeliyiz? Hangi ilaçları kullanmalıyız sayın hocam? Cerrahi ameliyat mı gerekiyor? Operasyon diyorsunuz ya. Şimdi tıp gelişti, ışınla da kesip biçmeden müdahale ediyormuşsunuz. Yeni aletleriniz bunu tespit ve teşhis edemiyor mu?

 Bizim bildiğimiz Allah rızası için kurban verilir. Hazreti İbrahim, oğlu Hazreti İsmail’i kendisine ilham olunduğu üzere Allah için kurban etmeye götürmüştü. Fakat Rahman ve Rahim olan Allah Hz. İbrahim’in sabrı ve Hz. İsmail’in teslimiyetinin nişanı olmak üzere Hz. İsmail’e bedel olarak bir koçu kurban olarak göndermişti. Ahmet Abi’nin uzmanlık alanıdır İsmail teslimiyeti. Neden bağımlılık müptelası gençlerimiz için “kurban” ifadesini kullanıyorlar? Doktor biz haşa yeni tanrılar edindik de yavrularımızı bu tanrılara mı kurban veriyoruz? Doktor gıdım gıdım ölüyoruz. Doktor hastane önünde incir ağacı kaldı mı bilmem ama artık biz ağıt yakmak istemiyoruz. Gencecik fidanlarımızı bağımlılık illetinin pençesinden kurtar doktor. “Doktor bulamadı bana ilacı” diye ağıt yakmak istemiyoruz artık.

***

Ahmet abi, sahi ağıt yakan kaldı mı acep? Ateş düştüğü yeri yakıyor da bu yangını dile getiren gelecek nesillere aktaracak olan aşıklarımız kaldı mı Ahmet abi? Ölmüşüz de ağlayanımız yok Ahmet abi. Senin bin miligramlık türkülerinin devamı olacak derdimizi hüznümüzü diri tutacak, sönmeye yüz tutan ateşimizi harlayacak ozanlarımız dengbejlerimiz nerde Ahmet abi? Hüzün kaldı mı ülkemizde elimizde, obamızda? Hüzün medeniyetinden gelip “götürün memeleketi”ne gidiyoruz. Görsünler ya da görseller ülkesi de diyebilirsiniz. Dünya ülkeleri arasında 2018 yılında İnstagram kullanımında beşinci sıradayız Ahmet abi. İnternet fenomenlerinin dediklerine göre, instagramdan canlı yayın yapmak kahvaltı yapmak kadar doğal bir şeymiş artık. Mağarandan çık da arada etrafta ne olup bittiğine bak Ahmet abi. Düz vatandaş artık internet fenomeni.

Görsel çağında türkülerimizi söyleyen kalmadı da dinleyen var mı Ahmet abi? İnternette bir video sitesi var. Görsel çağındayız ya basit bir araştırma yapalım. Genel olarak pop şarkılar diye bir tarama yaptığınızda ilk sırada çıkan listenin izlenme sayısı yüz milyon civarında. Türküler diye tarama yaptığınızda ilk sırada çıkan listenin izlenme sayısı iki milyon. Yüz popa karşı iki türkü. Tabi bu listelere tüm dünyadan ulaşılabildiğini hatırlatmak isterim. Özel olarak bazı şarkılar ve şarkıcılar daha fazla izlenme sayısına da sahip olabiliyor. Mesela rastgele tıkladığımız “saz mı caz mı” şarkısı 155 milyon civarında bugün için. Yine rastgele seçtiğimiz “şu karşı dağda kar var duman yok” türküsü 1 milyon civarında. Senin bin miligramlık türkülerinin internette dinlenme/izlenme sayılarını vermeyeyim Ahmet abi.

Vatandaşın günlük hayatından da sözlüğünden de hüzün silindi. Kısa bir zamanda çok hızlı bir şekilde. 5G’den daha hızlı bir çölleşme başladı hayatımızda. Her yerde şiddet hüküm sürmeye başladı. Vatandaş birbirini görmez dinlemez hissetmez oldu. Akıllı telefonlara temas etmekten parmaklarımızın hissetme duygusu köreldi. Bir cilt hastalığı Ahmet abi. Bu da doktorun alanına girer.

Sen mağarandasın abi. Türkülerinle baş başasın. Türkü dinliyorsun başının ağrısı geçiyor. Kulağının uğultusu diniyor. Bizler düz vatandaşız Ahmet abi. Sığınabileceğimiz bir mağaramız yok. Mağara var tamam, ama düz vatandaş mağaraya çıkamaz. Sen eski tüfeksin. Filhakika modernsin, kentli şamansın ama mağaraya çıkma “çellıncını” başarıyorsun. Tercümanına çellınc ne diye sorduğunu duyar gibi oluyorum. Tercümanın bu konuları daha iyi bilir, o daha iyi açıklar. Ama bir cümleyle söyleyecek olursam bahsettiğim video sitesinde gençlerin gevezelik, malayani cinsinden bir şeye dirençlerini test edip video çektikleri bir akım var. Mesela en fazla acı biber yeme çellıncı, komik video izleyip gülmeme çelıncı vesair. Sen başarıyorsun ama düz vatandaş yolda yürümeyi unutmuş. Sen mağaranda yalnızsın. Düz vatandaş sanal gözlüğünün içinde hapis. Tatlı su Müslümanlığı diyorsun ya o devir geçti artık Ahmet abi. Tatlı su mu kaldı ki?

Çeşme başları tarihe karıştı. Üngüt köyündeki son akarsuyun, yün yıkama yerinin de üstüne gönül belediyeciliği yapan belediyelerimiz beton döktü. Çeşme başına giden genç kızların işmarları delikanlıların yüreğini yakmaz oldu. İşmar nedir, bilen kaldı mı Ahmet Abi? “Ayrılık molur harman zamanı” diyor türküde. Harman yerine betondan emekli konutu yapılalı çok oldu Ahmet Abi. Karıncalar yuvasını nereye taşıdı acep bilen var mı?

Köylerimizi şehirlerimizi sel basıyor. Dört G, beş G debisinde seller. Ahmet abi sen afetçisin. Bir salisenin milyonda bir anında bastıran ve başlangıçta 20 megabit iken 5G’ye çıktığında 200 megabite kadar çıkabilecek bir sel. Eğer internet dere yatağını ıslah etmezsek taşkınlar vermeye devam edecek ve çok cana mal olacak Ahmet abi. Hangi afet planı durdurur bu taşkını?

Son bir hususu daha belirtmek isterim Ahmet abi: “Bireysel gibi görünüyor ama, Yemen kadar, Sarıkamış kadar ahaliyi yaralayan derin bir trajedinin içindeyiz. (Hakim beye selamlar olsun). Beri gel Ahmet abi, Yemen’i, Sarıkamış’ı, Çanakkale’yi unutma ama 2008-2016 yılları arasında kaybolan çocuk sayısı 104 bini aşmış. Avrupa’da kaybolan mülteci çocukları da sayalım mı? Yüreğin kaldırmaz, oraya hiç girmiyorum. Şairine “marallar oymağı” şiiri ısmarlamakla, hüzünlü türküler dinlemekle bu meseleyi savuşturamazsın. Biliyorum yüreğin yangın yeri, biliyorum, şimdi gözlerin buğulandı, gözlerini kaçıracaksın benden. Biliyorum ateşin kırk derece ama ateşini düşür artık Ahmet abi. bir parasetamol al, kulak aparatını tak. Dükkanın holüne çık bir hava al, elini yüzünü yıka. Sen afetçisin, bir su dök ateşe, bir iş makinası gönder dere yatağına, mahsur kalanları kurtar. Suyun yönünü değiştir, evleri tahliye et. Ben düz vatandaşım, boğuluyorum. Ahmet abi, bir halat, bir kalas bir yardım eli uzat.

****

Gitmek nasıl bir eylemdir Ahmet abi? Gitmek gerektiğinde kime gidilir? Çarşılarında günaşarı bomba patlayan İdlibliler kime gider Ahmet abi? Kudüslüler İsrail zulmünden kime gitse gerek? Doğu Türkistan kime gider, Arakan, Yemen, Yeni Zelenda Müslümanları?
Yemen cephesi gaibi Mehmet dedeme gidebilir miyim ben Ahmet abi? Yemen cephesinden yedi yıl mektubu gelen dedem yedinci yıldan sonra nereye gitmiştir? Askeri kayıtlara nasıl düşülmüştür?

Daha ne kadar karlar eriyince İran sınırında kar altında bulduğumuz donmuş Afganlı kardeşlerimiz için ağlayacağız biz? Türkiye Müslümanları Suriyelileri geri göndermenin tartışmasını yaparken yürekleri vicdanları yanında mı?

“Ver benim sazımı efendim ben gider oldum
Süremedim lavantamı konsola koydum”

Kader böyleyse ne yapsın eller? Kadere inanmak imanın şartlarından. Amenna ve saddekna. Ama sanal dünyanın kablo kokusundan vatandaşın burnu koku almaz oldu. Dokunmatik telefonları ellemekten birbirimizi hissedemez olduk. Biri gözümüzdeki şu üç boyutlu gözlüğü çıkarsa da lavanta kokusu alsak olmaz mı?

Gençlerimiz lavantayı, miski sürünüp arz-ı endam etsin. Doğu Türkistan’dan Bosna’ya düğün bayram olsun Ahmet abi. Kurban bayramın mübarek olsun.

Bayram üstü limon kolonyası da olur Ahmet abi, yeter ki az ferahlayalım.

4 Ağustos 2019
Tekerek Yolu /Kahramanmaraş.



* Bu yazı içeri gurbetinden Ahmet Abi’ye yazılmış kafası karışık bir mektuptur. Hakim Bey!e ve kıymetli Doktor’a ithaf edilişinin hikayesi kendilerinde saklıdır. Fakat ithafla beraber mektubun bir kısmı da acizane kendilerine hitaben yazılmışoldu. Hüküm ve teşhislerini bekler hürmetlerimi arzederim.


***
DÜKKÂN MEKTUPLARI (Cuma Kapusu Açık Değil mi?)

Cuma Kapusunun taş ustası Hacı Ahmet Eralp’e,
genç şair Mehmet Yaşar’a, gurbetzedeleri temsilen Ufuk Türk’e,
kendi memleketinde dükkan gurbeti yaşayan Oflu Süleyman’a,
Cuma Kapusu’nu ileri karakol nöbeti hassasiyeti  ile bekleyen Komutan’a
Ve Cuma kapusunda kıyama duranlara….

Cuma Kapusu’nın Her Daim Açık Olduğunu Beyan



Cuma Kapusu’nı açmak kolay değildir. Zaten sen Cuma kapusunu açamazsın; Cuma kapusu sana açılır. Kime ne zaman açılır, kime kapanır; onu da bilemezsin. Gidip kapının önünde diz çöküp beklemen gerekir. Açılırsa girersin, açılmazsa beklersin. Yıllarca bekleyenler vardır kapının eşiğinde; kapı onlara açılmamıştır. Bazıları da vardır ki kapı onlara hep açıktır; önünde beklerler de açıldığından haberleri yoktur.
Kimileri vardır; kapı ardına kadar açılmıştır ama adım atıp girmeye cesaret edemez. Kimisi vardır; Allah korusun açık kapıyı kendisi kapatır da döner gerisin geriye. Kimisi vardır kapıdan girer, buğdaya talip olur. Kimisi vardır himmet istemeye dili varmaz. Bazı devletliler de vardır ki kapıdan girer başköşeye kurulurlar. Başına konan devlet kuşundan haberleri olmaz. Etrafına bak, görürsün onlardan bazılarını. Gerçi devlet kuşunun gölgesiyle ilgileri de yoktur onların; huma kuşunun peşine takılmışlardır, kuşun sesine doğru giderler. Onların derdi kapıda olmaktır.
Kapılar vardır, önünde beklenir. Kapılar vardır önünden geçilip gidilir. Kapılar vardır; zorlanır ama açılmaz. Kapılar vardır ardına kadar açıktır. Cuma kapusu varabilene açıktır.

Cuma Kapusuna Varma Edebini Beyan
Diyorsun ya “yolla birlikte yol olmak”… Bilirsin ki her yol da Cuma kapusuna götürmez insanı. Cuma kapusuna varmak için gideceğin yolu bilmek gerekir. Derler ki niyetini doğru alırsan öğretilir sana yolun gizli sırları. Niyetini doğru almak silah kuşanmak gibidir. Silahı düşmana atmak için kuşanırsın. Kolay iş değildir. Acemi ya da usta olmak değildir mesele. Mesele elinin titreyip titrememesidir. Silah kuşanmaktan maksat, atınca vurmaktır. Atınca vurmak için tereddüt etmemek gerekir. Talim gereklidir amma yürek yoksa, feraset yoksa, kırk yıl talim etsen gene karavana atarsın. Niyet, karanlıkta parlayan işaret fişeği gibidir; gitmek istediğin yere götürür seni.
Niyetini yolda unutmamalısın. Bir su başında dinlenmeye oturdun. Bir çay, sigara içtin. Kalktın, yola revan oldun. Niyetin yanında mı? Kontrol et. Doldur boşalt istasyonunda kaydını yaptır. Şarjörlerinin eksik mi tam mı olduğuna bak. Bazı askerler tesbih imamaesi yapmak için şarjörden kurşun aşırmış olabilir. Tel örgüleri de kontrol et; bakır telden güzel tesbih örülür.  Kolay işlenir. Parasız kalan tamirci çıraklığından gelme askerler, sigara paralarını çıkarmak için telleri kesip tesbih yapabilir. Şarjör yamuksa değiştirilmesini iste. Niyetini tazele, canlı tut ki nöbette üşümeyesin.
Uyurken niyetini kontrol et, uyandın gene bak. Niyet anka kuşu gibidir. Gaflette bulundun, komşunun bahçesindeki kiraz ağacına daldın. Yolda dut gördün dut yemeye durdun. Niyeti ürkütürsün, uçar gider, ara ki bulasın ondan sonra. Niyet çok naziktir, çok hassastır. “Dünya mutfakları”na dalarsan niyetini yenilemen gerekir. Boş bulunup yoldan kalmamak için annenin sabah namazından sonra dualı elleriyle hazırladığı tereyağında hafif kızarmış kırma dürümü ile taze soğanlı çökelik dürümünden mürekkep azığını beline bağla. “Anne azık da neyimiş” diyenlerden olma.
Yola azıksız çıkılmaz unutma. Cuma kapusuna varmanın şartlarından biri de azıktır. Heyben yanında olacak. Yüreğini atacaksın heybeye. Arada bir ustasına götürüp bileyleteceksin, cilalatacaksın.
Türlü türlü kapılar vardır. Çeşit çeşit… Ahşabı, çeliği, sürgülüsü, gurlaplısı, tokmaklısı, demiri, tuncu… sırlısı, aynalısı… eniklisi, cücüklüsü… Numarasına iyi bak, adresini tekrar kontrol et. Her gördüğün kapuyu Cuma kapusu belleme.
Bir de bazı kapıların ardında başka kapılar daha vardır. Bütün kapıları geçmen gerekir Cuma kapusuna varabilmek için. Bilgisayar oyunu değil bu dikkat et. Yeniden başlayamazsın. Cuma kapusuna varamadan “game over” yazmasın.
Mesele Cuma kapusunu açmak değil arkadaş, sen hâlâ anlamadın mı? Cuma kapusu açıktır ama çokları kapalı olan diğer kapıları zorlarlar. Cuma kapusunun açılması, yeni mağaza açılışı haberlerinde gördüğün, kampanya dönemi kapının açılışına da benzemez. Cuma kapusunun da kampanyaları vardır ama yararlanmak için sadık müşteri olmak gerekir.  Ancak özel müşterileri yararlanabilir. Sen iyi bilirsin; “VIP” adamları girer ancak o kapıdan.
Mesele Cuma kapusuna varmadadır. Kapının eşiğine varabildinse ne mutlu sana. Nimet içindesin demektir. Bir de Cuma kapusuna gidemeyenler vardır. Bunlar da kısım kısımdır. Bazıları başka kapıların önünde bekleştiği için Cuma kapusuna varamaz. Bazıları yolda kalır türlü sebepten. Bazıları şehrin dağdağasında yiter gider. Bazıları ekran kapısını gözler. Bazıları dağa vurur kendini. Mağara arar. Bazıları girdiği mağarada zehirlenir. Her mağara da Cuma kapusuna çıkarmaz insanı.
Bazılarının nefesi yetmez Cuma kapusunun eşiğine çıkmaya. Kurban olmayı gerektirir içeri girmek. Cesaret ister. Her babayiğidin harcı değildir. Bazıları da kaçak tütünden kesilir.
Cuma kapusundan girmenin de yolu vardır. Hızlı girmeye kalkma; kafanı kolunu kırarsın. Hani cam kapılar vardır, açık zanneder de cama çarparsın ya. Girip çıkarken eğil. Başını çarpmayasın.

Cuma Kapusuna Varamayanların Hâlini Beyan
“Mavi yelek mor düğme/Yine düştün gönlüme
Her gönlüme düşende kan damlar yüreğime”

Cuma kapusuna varamayanların hâli perişandır. Bir sızıdır Cuma kapusu yüreklerinde. Gitmek isterler, yola çıkamazlar. Yola çıkarlar varamazlar. Niyet alamazlar bir türlü. Cuma kapusuna varamamak gurbette kalmaktır. Gurbete düşmektir, taşra düşmektir vatandan.
Cuma kapusuna varamayanlar geceleri rüyalarında kapılar görürler. Kapı açılırken uyanırlar can havliyle. Hayallerinde hep Cuma kapusunun önünde görürler kendilerini. Kışla kapusunda bekleyen Yemen şehidi anası gibidirler. Oğlunun gelemeyeceğini bilir ama bir umut bekler… ya çıkar gelirse diye. Bir tıkırtı duysa kan uykusundan uyanıp kapıya atar kendini. Cuma kapusundan ırak kalmak acıklı bir durumdur.
Cuma kapusuna giden yollar uzundur, dardır, çıtırıktır, dumanlıdır. Yola çıkanlara selam olsun. Cuma kapusuna varanlara selam olsun.
Cuma kapusuna varamayanlar…. Garip olanlar. Cuma kapusunda garip olmak başka; Cuma kapusuna gidemeyip garip olmak başka. Cuma kapusunda gariplik, dışarıda sultanlıktan yeğdir. Cuma kapusuna gidemediysen gasgarip kalmışsın demektir.
Cuma kapusuna varanlar, bu kapıdan olup da kapıya varamayanlara, yetişemeyenlere dua edeler. Gurbette kalıp da “ah vatanım” diye âh-u zâr eden Cuma kapusu gurbetzedelerini dualarında analar. Ola ki yollar onlara da açıla, yürekleri bir nebze olsa ferahlaya.
Cuma kapusuna varan dostlar, gurbetteki dostlarının arkasından konuşmayalar. Cuma kapusu gibi mübarek bir kapıda kıyl-u kaal olur mu hiç! Dostların dedikodusunu yapmak olur mu? Müzeverlik, hatırlamaya, duaya vesile ise âmennâ. Amma dostlarını unutanlara ne demeli? Bunlar “yaşar” mı; yaşarsa hangi formal kokuları içine çekerek yaşar? Cuma kapusuna varamayanların gönlü kırıktır zaten. Gurbet elde Cuma hangi takvimde yaşanır, Cumartesi hangi takvimde; sen ne bileceksin? Bir de sen unuttun mu dostunu, gaiplik kararını vermişin demektir. İnsan yitiğini aramaz mı? Yarini yitiren uğrun uğrun arıyor, senin dostun yitik “piyasa”da geziyorsun; kimse oturmasın diye yerine paltonu bırakıp hava almaya çıkıyorsun. Bırak da parke taşlarıyla belediyeciler ilgilensin. Her Cuma kapusunda dostları için “of” çeken, sırtında taş çuvalı taşıyan er alplerden ibret almalısın. Ufuklara doğru bir bak, serhat boylarından geçen kara trenlere hiç değilse el salla. Şehrin cangıllarında, ekran önlerinde tutuklu kalmış dostlarını hatırla. Biraz hüzünlen!
Cuma kapusunda olmanın keyfini, sürurunu süreceksin tabi canım kardeşim. Oraya varabiliyorsan ne mutlu sana. Cuma kapusuna varmak erlik ister. Erlik, adamlık, çalışanın hakkıdır. Eyvallah. Fakat bir de maddeten Cuma kapusunda olduğu halde ruhen orda olmayanlar olabilir. Adam Cuma kapusunda ama ruhu baraj kenarında balık tutuyor! Buna ne diyeceksin? Bir de bedenen orda olmayıp da ruhen Cuma kapusundan ayrılmayan erler vardır. Onlara selam durur hürmet ederiz.

Cuma Kapusunu ve Kapuda Durmayanların Halini Beyan

Cuma kapusu aşktır, vardıkça muhabbetin çoğalır. Varmazsan kalbin katılaşır. Kuru kütüğe dönersin. Kış gecesi hem ışık, hem ısınma amaçlı yaksalar çıtırtın çıkmaz. Kütüğün bile bir derdi vardır; çıtırdar durur sabaha kadar.
Yıllar önce Sükûti dostumuzdan Müslüm Gürses’in bir sözünü bir benzetmesini dinlemiştim: “Taşa katı derler; halbuki taş bile yosun tutar, yumuşar, erir” Cuma kapusuna varmadınsa yüreğin taştan katı kalırsın.
Cuma kapısı hasreti diğer hasretlere benzemez. Gidemediğinde, kapıya varıp duramadığında yüreğin ezilir. Kanın çekilir. Ayaklarında derman, gözlerinde fer kalmaz. Olduğun yere yığılırsın teh çıhını[1] gibi. Zaten Cuma kapusuna gidemiyorsan teh çıhınından farkın yoktur. Sen istediğin kadar, “hayır ben ravanda şerbetiyim” de! Yığılırsın, kalkmak istersin kalkamazsın. Yürümek istersin, ayakların seni taşıyamaz. Yürüsen ayağın küçük bir taşa takılır. Doksanlık ihtiyarlar gibi adım atacak mecalin yoktur. Gözün yoldadır, gelen giden de olmaz. Kendi dünyanda, küçük odanda yapayalnızsındır.
Cuma kapusu paratonerdir. Seni belalardan, kalabalıklardan korur. Cuma kapusuna varmadınsa başın beladan kurtulmaz. Ayağına kelebek konar, kulağını arı sokar, burnunda sivilce çıkar, işin rast gitmez.
Cuma kapusu dert kapısıdır. Derman derdin içindedir. Cuma kapusuna varmadınsa dermansız derde tutulursun. Cuma kapusu ince hastalıktır, hüzün kapısıdır. Cuma kapusuna varmadınsa ağır hastalığa tutulursun hüznün kaybolur. Neşen de kalmaz. Kuru ota dönersin.
Cuma kapusu “öte”ye açılan kapıdır. Cuma kapusuna varmazsan ötelenirsin. İtilir kakılırsın. Kendi kendinin yabancısı olursun. Kendi evinin namahremi olursun.
Cuma kapusu hayattır. Varmazsan kuru dala dönersin. Tahta parçasından farkın kalmaz. Pet şişe gibi yüz yıl güneşte kalsan güneş seni yakmaz.
Cuma kapusuna vardıysan sısrılsıklam ıslanırsın. Tertemiz olursun. Suya kanarsın. Cuma kapusuna dilin damağına yapışmış olarak varırsın; buz gibi kaynak suları içer dönersin. Yenilenir, gürleşirsin. Gücün kuvvetin yerine gelir. Cuma kapusuna varmadıysan susuz kuyuya düşmüşün demektir. Susuz kuyuya atılmış taş misali baş aşağı düşersin. Kuyunun dibinden “com” sesi değil, “tong” sesi gelir. İstediğini seç artık; ister taş ol kuyuya atılan, ister susuz kuyunun dibi.
Cuma kapusuna vardıysan kimyasal karışmamış suda oynaşan balıklar gibi neşelenirsin. Heyecandan kendini karaya atsan bile bir mübarek el seni avucuna alır, okşar suya geri salar. Cuma kapusunda durmadın mı, fabrika atığı karışmış suya düştün bil. Ağzının tadı tuzu kalmaz. Ha karaya vurmuşsun ha suda yaşamaşsın. Hayatını bitirirler. Cuma kapusuna varamazsan eğer, Temmuz ortasında suyu çekilmiş gölde can çekişen balığa dönersin. Kalan birkaç damla suya atlarsın, asitli; karaya başını vurursun, azotlu.
Cuma kapusu, kimyasallarla zehirlenen dünyada “ilk el” kalabilmiş otantik kabile toprağına benzer. Kendini kapının eşiğine atarsan güvende olursun. Oraya antropologlar giremez.
Cuma kapusu temmuzda bitkilere can suyu olan yaz yağmuru; ekin filizleri üzerine ocakta yağan kardır. Nisanda kar kalktığında filizleri olduğu gibi yemyeşil görürsün. Cuma kapusuna varamadınsa küresel ısınmaya maruz kaldın demektir.
Cuma kapusuna varmadınsa yuvasız kuşlar gibi kalmışın parakende. “öldüğüme gam yemem/mezarda daşım garip”…
Kapuya varmak için yola çıkanlara, kapuya varanlara, kapuda duranlara selam olsun.
7 Kasım 2014 Cuma
Tekerek Yolu, Kahramanmaraş.


İlave Beyan I: Kapıların Hallerini ve Kapılar Karşısında İnsanların Durumlarını Beyan Eder
Muhterem okuyucu, Cuma kapusunu bilmeyenler, manasını bulamayanlar için, “dışarı” gurbetinde bulunanlar için kapıların halleri hakkında kısa bir izahat yapmak iktiza etti.  Kapılar türlü türlüdür. Hane kapıları, hastane kapıları, hapishane kapıları, mektep kapıları, cami kapıları, kale kapıları, kışla kapıları, vs…. Bunlar fiziki mekanları dışarıdan ayıran ve içerinin mahremiyetini muhafaza eden kapılardır. Bir de manevi mekanlar vardır. Her birimizin içevi yok mudur? Gönlümüz, yüreğimiz bizim içevlerimiz ise bu mekanların da bir kapısı olmak gerekmez mi? İşte Cuma kapusu, içevlerimize açılan, yüreklerimizi sokaktan ayıran, dünyadan ayıran sırlı bir kapıdır. Cuma kapusu gönlümüzün mahremiyetini muhafaza eder.. Bu kapı, insanı olgunlaştıran irfan mekteplerine açılır. Meşrebe, mezhebe, yapıya göre faklı türleri vardır onun da. Cuma kapusu, bütün bu kapıları ifade etmek üzere hem genel isim olarak hem de bu kapılardan birini ifade etmek üzere özel bir dost meclisnin ismi olarak kullanılmaktadır.
Kapılar karşısında insanların durumu da türlü türlüdür. Bazıları kapıdan bîhaberdir. Kapı da ne ola der. Kale kapısını görmek için kaleye tırmanır, eski evlerin kapılarını resmeder. Kendi içevinden habersizdir. Gönül kapısını bilmez, paldır küldür dalar içeri. Hane kapısına alarmlı kilit taktırır da gönlünü dışarıya muhafaza etmek için gönül hanesinin kapısını kapatmayı bilmez. Kapıyı bilmediği için gönlünü açmayı da bilmez. Onun  içevinde kapı değil, kapakçık vardır. Tıkandı mı kalp krizi geçirir.
Cuma kapusunun kapalı hali yoktur. Ama herkese farklı zamanlarda açılır. Bazıları için ığdırık olabilir. Bunların da kapı önündeki halleri farklıdır. Bazıları ığdırık kapıdan çeri bakar, imrenir ama içeri giremez. Bazıları merakından kafasını uzatıp bakar geri çekilir. Bazıları için açıktır, onlar görmezler. Bazıları da içeri girmiştir farkında olmaz. Yakıp yıkıp geçer gider.

Allah bizi Cuma kapusunu bilenlerden, kıymetini bilenlerden eylesin. Allah bizi bu kapıdan ayırmasın.


[1] Muhterem okuyucu, “teh çıhını” ifadesi Maraş yöresinde kullanılan mahalli bir deyimdir. “Yere çökmüş, yığılıp kalmış gibi” anlamında kullanılır.  Teh, yöreye has kabarcık üzümünün -dalından koparılmadan önce-  salkım üzerinde güneşte kuruyan tanelerini ifade eder. Bağbozumu sırasında üzümün suyu sıkılmadan önce bu kuruyan taneler ayrılarak bir bez arasında ya da çuvalda biriktirilir. Bezin köşeleri toplanarak bağlanır ve kışın ayran ya da yoğurda katılmak üzere kilere kaldırılır. Tadı kuru üzüme benzer ama tam olarak kurumadığı için kuru üzümden biraz yumuşaktır. Dolayısıyla bezde ya da çuvalda basık ve yığılmış şekilde durur.  Benzer şekilde “teh çuvalı” ifadesi de “yere yapışan, yığılıp kalan” anlamında kullanılır. 

                                                            
***

KAPUYU ÇALAN KİMDİR?


Uzun İnce Yolculuğumuz: 
Güneydoğu Rapor Özeti III

“Bu dağlar meşe dağlar, vermiş baş başa dağlar. Yarim küsmüş gidiyor, koymayın aşa dağlar” Geldik mi Şırnak’ın kuş uçmaz kervan geçmez dağlarına Ahmet Abi? Gabar, Namaz… Dik yamaçlara tırmanırken Şırnak türkülerinin Urfa-Erzurum arası içerlek havasının seni çarptığını söylemeden edemeyeceğim. Yoksa Namaz Dağları’nın yamacında Polonya’nın kültürel meselelerini, din devlet, demokrasi anlayışlarını niye tartışasın ki! Her ne kadar “ideolojik şehir” desen de kabul edelim abi, türkülerinin tınısı seni çekiyor bu şehrin. Ne de olsa sarp dağlar, derin çaylarla örülü bir şehir. Mardin gibi önü açık değil. İnsanlığın dıramının dağlarla çevrildiği, türkülerin Botan çayı gibi derin ve uğultulu aktığı bir şehir burası.

Bülbüller düğün eyler/bilmem ki ne gün eyler/ben feleğe neyledim/bana bildiğin eyler/ Bilirim Ahmet Abi, senin de felekle bir hesabın vardır. Devasız dertlerin vardır. “bana bir sevda geldi, başımdan savabilmem” Görürüm ki senin de başında “bu millet” dediğin bir sevda vardır. Başından savmak ne mümkün! Bin miligramlık türkülerinle “yedi yıl yerde yatsan” bu aşk seni çürütmez, diri tutar. O zaman gel yolda barikat kurup üstümüze molotof atan arkadaşlara, dostlara aslında aynı milletten olduğumuzu belirten şu türküyle veda edelim: “Dereler buz bağladı/Avcılar iz bağladı/beni bir gelin vurdu/yaramı kız bağladı.”

Bu molotof atıp lastik yakan yeni yetmeler ya bu türküyü Okan Murat Öztürk’ten dinlememişler ya da yürekleri yanlarında değil. Şırnaklı olup da bu türküyü dinlemeyen, dinleyip de kolunda benzine, gaza uzanacak mecal kalan, o mecali bulduysa molotofu kolunda patlatmayan delikanlıya eyvahlar olsun!

Şırnak, Avşar kızı, ak daş, Kırşehir’de Hacı Bektaş, Konya’da Mevlana, bayram günü… bunların hepsi Şırnak türkülerinin anahtar kavramları Ahmet Abi. Hangi yeni yetme ideolojik adam, aşkın önünde durmayı, bu derin akan berrak suyu geri çevirmeyi göze alabilir? Hangi ideoloji, Botan’a kapılıp giderken Konya’da Ulu Mevlana’dan, Merzifon’da Piri Baba’dan, Kırşehir’de Hacı Bektaş’tan himmet isteyen, “Mevlam şu taşa bir can ver” diye yalvaran bir garibin sesini kesebilir? Hangi seküler ferman, gözyaşının toprağa düştüğü andaki feryadın önüne geçebilir?

Şırnak ideolojik şehir falan değil Ahmet Abi. Anadolu’nun bütün şehirleri gibi yerin altındakilere de yerin üstündekilere de ağlayan bir şehir. Gurbeti olan, gurbeti bilen ve gurbeti yaşayan bir şehir. Ola ki gidenin gelmiyor olması kalanları biraz daha hırçın yapıyordur. “Eşimden ayrıldım, gözyaşım durmaz/yaralı ceylanım, avcılar vurmaz/vefasız o zalim halimi sormaz/yar ayrı ben ayrı şu yad ellerde/Dertliyim, ağlarım gözüm yollarda/
Gözü Namaz Dağları ile Gabar Dağları arasında kıvrıla kıvrıla gelen yolda yarini, milletdaşını beklemektedir Şırnak. İster arı duru Anadolu Türkçesiyle söylesin, isterse ideolojik olmayan ana dilinde öz Kürtçesiyle söylesin, Şırnak bu milletin ortak kaderi için ağıt yakmaktadır. Bu milletin duygularını sömürenler, yel esip toz kalktığında alttan akan derin damarın aynı coşku ve aynı derinlikte aktığını göreceklerdir.

Yorulduk Ahmet Abi. Şırnak’ın dik yamaçları yordu bizi. Şurda Veysel Karani Hazretleri’nin ziyaretgahında duralım biraz. Soluklanalım. Bir çay içelim. 

Şu var ki, harmanı kaldıramadık Ahmet Abi. Gem dönmeye devam ediyor. Gün akşam oldu. Harmanı toplamalıyız şimdi. Saçtığımız sapı toplayıp üstünü örtmezsek gece gene çiğ yağar üstüne, garbiler. Gündüz gene öğütemeyiz.

Toplayalım harmanı. Üstüne bir naylon örtelim. Mevsim güze dönüyor. Bir de yağmurlar başlarsa hiç kaldıramayız harmanı. Yarın sapı biraz güneşletip öğlen koşarız gemi.

Soluklanalım Ahmet Abi, bir çay içelim. Siz de bir şeyler atıştırın. Açlığın verdiği aceleyle hırsınızı öküzlerden çıkarmayın. Yazıktır hayvanlara. Sonra “gemin, harmanın sırası mı şimdi ey Türk” diye bana da kızmayın. Nerden geldiyse geldi kuruldu işte harman yazının ortasına. Zaten genelde en düz ve her taraftan kolay ulaşılabilir yer olduğu için, harman yazının ortasına kurulur Ahmet Abi.

Çay içelim Ahmet Abi.


***

(Uzun İnce Yolculuğumuz: 
Güneydoğu Rapor Özeti II)

Yola çıktım Mardin’e /Düştüm senin derdine… Vay lele lele halime! Mardin’e değil yüreğime… /Mevlam sabırlar versin yarini yitirene/ Ahmet Abi, biz yüz yıllardır yitik yarimizi ararız o dağ senin bu dağ benim! Yarimizi eller mi aldı yoksa biz mi gurbete gittik de yar sılada kayboldu? “Bana gurbet gezdirir kık bin başlık parası” Gurbet gurbet gezenin yüreğinde yağ ne gezer Ahmet Abi?

Sultan Şehmuz yolunda kurbanlar keseceğiz ama yar bize yüzün dönmez Ahmet Abi! Yare gidecek yüzümüz yok aslında. Yarin yüzüne bakacak yüzümüz yok. Bir bakabilsek kirpikleri ok olup kalbimize batacak… Gözleri güneş olup yakacak bizi.. Bilirim bir seher vakti Sultan Şehmuz’un huzurunda kirpiği de gördün sen gözü de… Diyor ki türküde “bülbül kıskanıyor diyar Mardin güzeli”… Sultan Şehmuz’a can kurban, Sultan Şehmuz’un huzurunda divan duran Aziz’e de kurban.

Bahar geldi güller açtı/Şu benim divane gönlüm başıma ne işler açtı/Seherin vakti geçti, sinemi yaktı geçti/ Hazırlanmış gitmeye, Güzel’in vaktı geçti! Güzel olan ne de çabuk geçiyor. İsmail Emmi benim sabah berber arayışımı hayra yormamıştı amma o berberde ben hayatımın hülasasını okudum Ahmet Abi. Mardin sokaklarında Zincirli Medrese’den Ulu Cami’ye uzanan yolculuğun kutlu olsun Ahmet Abi. Kızma Ahmet Abi, biz kenar mahalle çocuğuyuz. Köylüyüz, bir dükkanda bir dolmuşta atmışların yetmişlerin arabesk parçalarını duyunca dizlerimizin bağı çözülür. Düşüveririz oraya. Senin Medresede bulduğunu biz berber koltuğunda, çayhane sohbetlerinde buluruz. Bıttım sabunu gibi eski bir geleneği hatırlatır bize daracık sokaklar. Bıttım sabunu kokar saçlarımız. Çam sabunu kokarız biz Ahmet Abi!

“Ben Kasımiye Medresesiyim. Yeri gelince bir külliye, bazen bir dergah” Bazen eski Mardin’de bir küçük berber dükkanı olurum. Bazen eski berberin İzmir yollarına methiye düzen çırağı olurum. Ustası kadar eski Müslüm Gürses kasetleri dinlerken gözleri eski dar sokakların ötesinde yeni Mardin’den Batı’ya doğru genişleyen yollara dalan bir berber çırağı… Çırak kalmayacak Mardin’de Ahmet Abi; koymuş kafaya, İzmir’e gidip kuaför açacak…

Çıkalım Mardin’den Ahmet Abi… Medeniyet beşiği bu kadim şehrin Arapça Türkçe karışımı türkülerini pek sevmezsin sen. Sen tekdüzelik seversin.

İsyana çağırmalı türkülerin. Mardin medeniyet şehri, isyan etmiyor türküleri, birleştiriyor, sarıyor. Senin Türklerin de sevmez bu ortak kültürü. Camiyle kilise aynı sokakta olur mu hiç(!) Ayrıştırmalı onlar, onun için de aşağı Yenişehir yapmış yeni Mardinliler. Ne Mutlu onlara! Gidelim Ahmet Abi bu yetmiş iki milleti bir arada tutan otantik şehirden….
Harmanımız yerde kaldı bu arada Ahmet Abi!



***


(Uzun İnce Bir Yolculuğumuz: 
Güney Doğu Raporu Özeti-I)

Dündar arıyor, bakmıyorum. Taşer arıyor bakmıyorum. Birazdan Hoca arayacak onun telefonuna da bakmayacağım. Kamil arkadaş e-posta atacak, görmeyeceğim. Bir Urfa türküsünün kılavuzluğunda peşine takıldık Ahmet Abi, Güneydoğu’yu geziyoruz.

Gezdiğimiz Güneydoğu değil Ahmet Abi; kendi varlığımızın çetrefil, isyankar coğrafyalarını geziyoruz. Bir rüyadayız Ahmet abi. Bir gemin[1] üstündeyiz. Güneşin yükselmesiyle, garbinin kalkmasıyla öküzü koşmuşuz geme. Sabahtan öğle sonuna kadar dişi dökülmüş bir gem tahtasının üstünde saat yönünün tersinde harman sürüyoruz. Uyukluyoruz Ahmet Abi gem tahtasının üstünde. Uyukladığımız sırada bir rüya görüyoruz. “Elin elimde olsun kapı kapı dilenmeye razıyam” derken gülümüz suya düşüyor. Eğilip gülü alacakken “Öküz sıçtı! Öküz sıçtı” naralarıyla uyanıp fırlıyoruz gem tahtasının üstünden. Öküzler ürküyor. Biz bir tarafa gem tahtası bir tarafa fırlıyoruz. Tarla komşumuzun muzipliği üstünde yine, uyukladığımızı görmüş.

Akşama kadar gem tahtasının üstünde saat yönünün tersinde dönüp duruyoruz. Sapı samana çeviremiyoruz Ahmet Abi! Kırmızı buğday ayrılmıyor sezinden. Başağı taneye çeviremiyoruz. Dönüp duruyoruz gemin üstünde. Bir kuru sevdaya zay ettik ömrümüzü Ahmet Abi.

Daracık sokaklarda peşinden geliyoruz. Sen medeniyet köklerinin izini sürüyorsun. Hz. Eyyup A.S.’ın sabırla sınandığı kuyulara inip çıkıyorsun. Hz. İbrahim A.S’ın Firavunun zulmünden korunduğu mağaraya sığınıyorsun modern çağın firavunlarından korunmak için. Ateşin “serin ve selamet” olduğu ve yakmadığı Balıklı Göl’de balıklarla birlikte atılan buğday tanelerine koşuyorsun. Ben elimde buğday taneleriyle kalakalıyorum. “Ayrıldım gülüm senden gülüm senden/Saçı sümbülüm senden/ Aramıza dağlar girse yar yar…/Kesilmez yolum senden güzel ey…yar yar..”

Buğdayı başaktan, sapı samandan ayıramıyoruz Ahmet Abi. Garbilemiş, diyor komşu. Bekleyeceksin, garbinin geçmesini bekleyeceksin, sap kuruyacak iyice. Kaldık mı yağmura borana… Bir rüya görüyoruz gem tahtasının üstünde. Yükler sarılmış atlara, göçler dizilmiş yola… Uyku uyanıklık arasında harmandan saman yemeye çalışan öküze çubuğu gösterip geme koşulmasını sağlıyoruz. Karıştırıp karıştırıp sapı çiğnemeye devam ediyoruz…
Uzakta bir adam harman savuruyor…



[1] Sayın okuyucu, her alanda olduğu gibi 80’li yılların sonlarından itibaren teknolojinin gelişmesi ve yaygınlaşması ile birlikte geleneksel saman öğütme ve tahıl ayrıştırma aracı gem tahtası da tarihe karıştı. Bu nedenle yeni nesil için ve kentli okuyucular için gem tahtasını ve çalışma prensibini açıklama gereği hasıl oldu. Traktörün tarımda yaygınlaşmadığı ve sadece Çukurova’ya has bir araç olduğu eski devirlerde, Türkiye’nin bir çok coğrafyasında tahıl ürünleri sap ve samanından “gem sürmek” ya da “harman sürmek” yolu ile ayrılırdı. Şöyle ki: yaklaşık 2 mt boyunda ve 40-50 cm eninde ucu hafif havaya kalkık bir tahta vardır ki adına gem denir. Bu tahtanın altına “gem taşı” denen sivri özel küçük keskin taşlar döşenir. Çapı iki öküzün koşulduğu bu tahtayı rahatlıkla döndürebileceği genişlikte ve dairesel şekilde oluşturulan harmanda buğday vb. saplar yayılarak yaklaşık bir hafta boyunca öküzlerin ya da atın koşulduğu gem, bu sapların ve samanın üstünde döndürülerek yaklaşık 2-3 dönümlük tarlanın hâsılatının tanesi samanından ayrılır idi. Yumuşatma işlemi bu şekilde tamamlandıktan sonra uygun kuvvette rüzgar beklenerek tane ile saman “harman savurmak” yöntemi ile birbirinden ayrılırdı. Aşağı yukarı 3-4 gün de savurma işlemi sürer ve 2-3 dönümlük bir tarlanın ürünü yaklaşık 10 günde tarladan kaldırılabilirdi. Bundan sonraki aşama ise hayvanların yiyeceği olan samanı tarladan eve götürmektir. Bu taşıma işlemi de hayvanlarla yaklaşık 10 gün sürecektir. Bu işlemlerin Ağustos’un son günlerine kaldığını düşünürseniz yaz yağmurlarına yakalandığınızda, günlerce harmanı yerden kaldıramazdınız. “Garbilemek” ise gece sabaha karşı nem oranının fazla olması nedeniyle çiğ düşmesi ve sabah harmana yumuşatmak için açılan tahıl saplarının ıslak olması nedeniyle çabuk kırılmayıp ufak parçalara ayrılmasının zorlaşmasıdır. Bu hem tanenin samandan ayrılmasını zorlaştırır hem de samanın uygun vasıfta yumuşamasını engeller. Şimdi yazıya dönebilirsin sayın okuyucu. 


Devamı edecek...


***

KUZU OLDUM MELEDİM ARDINSIRA

Arkandan gittiğim zaman hep seni seyredebiliyorum. Böylece ezkaza yabancı bakışlarla karşılaşmaktan korunuyorum. Karşıdan gelenler de ilk seni gördüklerinden hem karşıdan gelen hem de ben namahreme bakmanın kalbe vereceği zararlardan, zulümâttan korunmuş oluyoruz. Hem de ben yol boyunca seni görüyorum önümde. Evlendik evleneli iyi bir koca oldun Hoca. Ben hep sana kalalandım. Geniş omuzların bana hep güven verdi. Ömür boyunca kuluncun beni namahrem bakışlardan korudu. Biliyorum, şimdi köşeye gelince duraklayıp ardına bakacaksın. Bu bakışta ben, gözlerindeki ışığı, mutluluğu göreceğim. Havalara uçacağım. Bazen de unutur gidersin. Yetişemem sana. Elim ayağıma dolaşır. Celalleneceksin diye korkarım. Neyleyim Hoca, gayrı ihtiyarladık. Eski çevikliğimiz kalmadı. 
Adam yol boyunca selam verip selam alıyordu. Kadın adamın ayaklarını izleyerek ona ayak uydurmaya çalışıyordu. Adam bir dükkana girdiği zaman kadın kenarda durup bekliyordu. Adam dükkana girmeden önce bazen geri dönüp kısa sorular soruyordu kadına. Kadın kısa cevaplar veriyordu. İkisi arasındaki konuşmayı ancak ikisi anlayabilirdi. Yanlarından geçerken ne konuştuklarını anlamak mümkün değildi. Bazen de kadın bir şeyler diyordu. Adam “olur” diyordu. Yüzlerinde anlayış ve uyumun ahengi vardı. Ne çok sert konuşuyorlardı, ne de çok yavaş. Sonra gene yürümeye devam ediyorlardı.
Göz açıp gördüm. Seni gördüm. Anam “Allah bir yastıkta kocatsın kızım” dedi. “Allah erini başından eksiltmesin” diye dua etti. Babam “hayırlı mübarek olsun kızım” dedi. “Kocanın sözünden, izinden dışarı çıkma. İzin almadan dışarı çıkma.” Ben izinden dışarı çıkmayacağım da sen maşallah dinçsin daha hoca, e benim ayaklarımın eski feri kalmadı. Sonrasını biliyorsun. Sana “Efendi” dedim. “Hoca” dedim. Sen mahallenin Vezir Hocası’ydın. Onun için ben de insan içinde sana “Hoca” diye hitap ederdim. Anamızdan öyle gördük. Anam rahmetliğin babamı adıynan çağırdığını hiç hatırlamıyorum. Ev içinde bazen “herif” derdi. Dışarıda ya “çocuklarımın babası” demiştir, ya “kendi” demiştir ya da “efendi” demiştir. Bunun dışında bazen gene ev içinde “Hasan Usta” dediğini hatırlarım. Amma “Hasan” diye çağırdığını hiç duymadım rahmetlinin. Şimdikiler öyle mi Hoca? Evin içi şorda dursun, çarşı pazarda kocalarını isimleriynen çağırıyorlar. Sanki herif değil asker arkadaşı!...

Yolda bir çeşmenin yanından geçiyorlardı. Adam kadına “susadın mı hatın?” dedi. Kadın, yorulmuştu. Adam, çeşmede asılı duran tası aldı, çalkaladı. Doldurdu, kadına uzattı. Kadın, mahcup oldu. Tası alırken eli titredi. Yüzü kızardı. Sonra adam da suyunu içti. Tekrar yola koyuldular.

Şu yürüyüşün, terini silişin, selam alıp selam verirken el kol hareketlerin, baş eğişin yok mu Efendi, artık hepsini ezberledim. Amma bütün hareketlerini her seferinde seyretmekten hiç bıkmadım. Şimdi terliğini çıkarıp terini sileceksin. Dükkanın önünde oturan ayakkabıcı Süleyman Usta’ya selam vereceksin. Ayakkabıcı, “uğurlar oldu vezir Hoca” diyecek. Şu selam verip geçen adamın selamını alıp elini yüreğinin üstüne götüreceksin. Başını hafif göğsüne doğru eğeceksin. Yürüdükçe omuzların bir öne bir arkaya hareket edecek. İki omuzun iki dağ olacak. Sen benim gözümde daha da büyüyeceksin. Başımı o iki dağın arasına yaslayıp gözümü yumacağım. Sonra sen ulu bir çınar olacaksın. Ben sana yaslanıp saymaya başlayacağım. “Arkama önüme saklanan ebe.” Çocukluğumuzda caminin avlusunda asırlık bir çınar vardı. Ebe gözünü açıp çınarın öbür tarafında saklanan çocuğa yetişinceye kadar, o gider öbür taraftan sobelerdi. Hoca, çok açıldın hoca, dur, bekle biraz ulu çınarım, bekle görklü kalam bekle.
Adam köşeye varınca durdu. Kadının yetişmesini bekledi.
— Yoruldun mu hatun?
Şehrin ana caddelerinden birinde bir adam ve bir kadın yürüyordu. Adam önde gidiyor; kadın onu üç-beş adım geriden takip ediyordu. Adam terini siliyor, kadın adamın ayaklarını takip ediyordu.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder